|
a = den, na, un hende abacus = teleram, tèlram abatement = rebaha abattoir = abatuar, matansia abbreviate = abreviá abbreviation = abreviashon ABC = alfabèt abdicate = abdiká abdication = abdikashon abdomen = abdómen, bariga, barika abduct = sekuestrá aberration = eror, fayo, fout, kibokashon, kibukashon abet = asistí, yuda abhorrence = debòr abhorrent = abominabel abide = spera, warda, persistí, sufri abiding = durabel ability = kualifikashon, poder abject = despresiabel, baho, miserabel abjure = anulá, kanselá abnormal = apnormal, iregular abode = kas abolish = abolí, anulá, kanselá abolition = abolishon, anulashon abominable = abominabel abomination = debòr aboriginal = indígena, original abort = abortá, faya, frakasá abortion = aborto, frakaso about = aproksimadamente above = ariba above-board = honesto abrasion = huñá abridge = limitá, abreviá abridgement = resúmen abroad = pafó, pafór, pafor abrogate = abolí, anulá, kanselá abrogation = abolishon, anulashon abrupt = abrupto, inesperá, abrupta absence = ousensia, manko absent = ousente absent onself = sali absolute = apsoluto, kompleto, ilimitá absolutely = apsolutamente, efektivamente absolute power = outokrasia absolute rule = outokrasia absolution = piedat, pordon absorb = apsorbé, disponé abstract = apstrakto, kita, konklú, resumí, resúmen, teorétiko abstraction = apstrakshon, robo absurd = apsurdo abundance = abundansha, abundansia, rikesa abuse = insultá, ofendé, insulto, maluzá, abuso, ofensa abysmal = feros, feroso, horibel, teribel abyss = abismo, precipicio Abyssinia = Etiopia academic = akadémiko, studiante, univèrsitario academy = akademia accede = konsentí accent = aksènt accept = akseptá, aseptá acceptable = akseptabel, aseptabel access = ataka accessible = alkansabel accession = atkisishon accidence = kasualidat, koinsidensia accident = aksidente, desgrasia accidental = aksidental acclaim = aploudí, aplouso, aprobashon acclamation = aplouso acclimatize = aklimatisá accommodate = adaptá accommodation = akomodashon, kas accomodate = akomodá, finalisá, kaba, terminá, asistí, yuda accompaniment = kompañamento, kompañamentu accompanist = kompaña accompany = kompañá accomplish = alkansá, cumpli accomplishment = akshon, akto, echo accord = akuerdo, armonisá, harmonisá, permití accordance = akuerdo accordion = akordeon accordionist = akordeonista account = aklarashon, faktura, informashon, motibu, aklarashon, konsiderá, kuenta, kere, opiná, deskripshon accountable = eksplikabel, responsabel account book = regester account for = aklará accoutrement = ekipahe accoutrements = ekipahe accredit = kere accretion = kresemento, kresementu accrue = krese accumulate = akumulá accumulation = akumulashon, monton accumulator = bateria, kolekshonista accuracy = presishon accurate = presis accusal = akusashon accusation = akusashon accusative = akusativo accuse = akusá, denunsiá, kulpa accused = akusado accuser = akusadó accustom = kostumbrá accustomed = gewon, hewon, komun, usual accustom oneself = kustumá ace = as acerbic = marga acerbity = amargura acetous = ásido ache = anhelá, doló, dolór, due achievable = realisabel achieve = atkirí, haña, haya, optené, alkansá, hasi, cumpli achievement = akshon, akto, echo, èksito acid = ásido acidness = sarkasmo acknowledge = konfesá, rekonosé, confirmá acknowledgement = konfeshon, recibu acolyte = miembro acquaint = informá acquaintance = konosemento, konosementu acquire = atkirí, haña, haya, optené, kumpra acquisition = atkisishon, kompra acrobat = akrobat across = hhorizòntalment, enfrente across from = anti, kontra act = aktua, akshon, akto, echo, hasi, influenshá, influensiá, presentá act for = representá action = akshon, akto, echo, bataya, bringamentu, pelea, peleya, influensha, influensia, proseso activate = aktivá, kousa active = aktivo activity = akshon, aktividat, okupashon, ánimo actor = aktor actress = aktris actual = efektivo actuality = realitad actually = efektivamente actuate = move, muf acuity = atenshon acute = intenso ad = anunsio, atvertensia, aviso adage = proverbio adapt = adaptá adaptation = adaptashon add = agregá, añadí adder = vibora addition = agregashon additional = èkstra addled = bobo, bubè, chambòn, sokete address = adresá, adrès adept = maestro adieu = ayo, so long, tanten ad infinitum = infinitamente adjectival = athetivo adjective = athetivo adjourn = aplasá adjudicate = sentenshá, sentensiá adjudication = sentensha, sentensia adjunct = agregashon adjust = adaptá adjustment = adaptashon ad-lib = improvisá administer = atministrá administration = atministrashon, gobernashon administrative = atministrativo administrator = atministradó admirable = atmirabel admiral = atmiral admiration = atmirashon admire = atmirá admirer = atmiradora, atmiradó admissible = permitibel admission = konfeshon admit = konfesá, rekonosé, permití admonition = aanmaning ado = babel, bagamunderia, beheit, bochincha, bòmbòshi, boroto, desòrden adopt = adoptá adoption = adoptashon adorable = adorabel adoration = adorashon adore = adorá adorer = adoradó adroit = hèndi adult = adulto advance = acercá, progresá advancement = progreso advantage = benefishi, benefisio, bentaha, utilidat advantageous = faborabel, útil adventitious = aksidental adventure = aventura adventurer = aventurero adventurous = aventurá adverb = atverbio adverbial = atverbial adversary = enemigo, enemigu adverse = kontrali, kontrario, desbentahoso advertence = atenshon advertency = atenshon advertise = anuncía, propagá advertisement = anunsio, atvertensia, aviso advice = konseho advisable = konsehabel advise = konsehá advise against = deskonsehá advocate = abogado aerial = aério, antèna aerodynamics = airodinámika aeronaut = aironouta aeronautics = aviashon aeroplane = airoplano, avion aesthetic = estétiko aesthetics = estétika a few = algun affable = afabel affair = afèr, asuntu, kaso, kestion, kos affect = influenshá, influensiá affecting = emoshonal affection = amor, stimashon, afecto affirm = sigurá, afirmá affirmation = promesa affirmative = afirmativo afflict = afligí affliction = aflikshon affluence = rikesa affluent = riko, riku afford = permití, produsí Afghanistan = Afganistan afraid = miedoso afresh = atrobe, trobe Africa = Afrika African = afrikanu African marigold = afrikanchi after = tras di, patras di afternoon = atardi again = atrobe, trobe against = anti, kontra agave = kukuisa age = edat, époka agency = agensia agenda = agènda agent = agente, representante aggrandize = amplia, oumentá aggression = agreshon, ataka aggressive = agresivo aggressor = agresor, atakadó aggro = agreshon agitated = intrakil, nervioso agitation = agitashon agog = kaweta, niuskir agony = agonia agrarian = agrario, agrikultor agree = konsentí agreeable = agradabel agreement = akuerdo agricultural = agrario agriculture = agrikultura ague = keintura ahead = antes, dilanti aid = asistènt, yudadó, asistí, yuda, asistensia, ayuda, ayudo, ousilio ailment = malesa aim = mik, meta air = aira, aire, airu air conditioning = erko, erkondeshon aircraft = aeroplanu, avion air hostess = stiwardès airplane = airoplano, avion airport = airopuerto alabaster = alabaster alarm = alarmá, alarm, konsternashon, wèker alarmclock = wèker alarming = alarmante alas = lamentablemente, lástimamente Albania = Albania album = albem alcohol = alkohòl alcoholic = alkohóliko, alkoholista, buraché alcoholism = alkoholismo ale = serbes Alexandria = Aleksandria algebra = álgebra algebraic = algebráiko Algeria = Algeria alien = abominabel, estranhero, strañu, kontrali, kontrario, abominabel alimony = alimentashon a little = krenchi, poko all about = tur camina allergic = alérgiko alley = hanchi All Hallows = Día di tur Santu alliance = aliansa alliteration = aliterashon all of a sudden = direpiente, direpientemente all over again = atrobe, trobe allow = laga, permití All Saints' Day = Día di tur Santu All Souls' Day = Día di tur Difuntu all the = kada, tur all the time = den esei, mientrastanto, mientrastantu all the while = den esei almanac = almanak almond = almender, almendra, amandel almost = era, kasi alms = limosna aloe = aloé, álue, halué, sentebibu alone = so, djis, solamente a lot of = muchu alphabet = alfabèt alphabetical = alfabétiko already = ya also = tambe altar = altá, altar alternative = alternativo although = anke, aunke, maske altitude = altura, haltura alum = alein aluminium = aluminio aluminum = aluminio always = semper, sèmper amateur = amatùr amazing = asombroso Amazon = amazona ambassador = embahadó, embahador ambition = ambishon, aspirashon ambitious = ambisioso ambulance = ambulans amen = amèn American = merikano American Indian = indjan ammonia = amoniak among = entre amount = konta amphitheatre = anfiteatro amputate = amputá amputation = amputashon amusing = chaskero, chistoso, dibertido anaemia = anemia analogous = analógiko analogy = analogia analyse = analisá analysis = análisis analytic = analítiko analytical = analítiko anarchic = anarkia anarchical = anarkia anarchism = anarkismo anarchist = anarkista, anarkia anarchy = anarkia anatomical = anatómiko anatomist = anatómiko anatomy = anatomia anchor = anker, hankro ancient = antik and = i anecdote = anékdota anew = atrobe, trobe angel = angel angelic = angelikal anger = kólera angle = skina Anglican = anglikano Angola = Angola angry = krou, rabia animal = animal, bestia anise = anis annotation = komentario, anotashon, not announce = anuncía annual = anual annul = anulá, kanselá Annunciation = Anunsiashon anonymous = anónimo another = otro answer = kontestá, rospondé, kontestashon, rospondi ant = fruminga, vruminga antenna = antèna anthem = himno anthology = antologia anthropologist = antropólogo anthropology = antropologia antibiotic = antibiótika Antigua = Antigua Antilles = Antia Antillian = antiano antique = antik antiseptic = antiséptiko anxious = intrakil any = un hende, algun anybody = un hende anything = algu, un cos apart = apart apart from = eksepshonalmente, ademas di apartment = apartamento apartment building = flèt apathetic = apátiko apathy = apatia ape = makako, makaku aperture = apertura apologize = despensá, diskulpá apostle = apòstel apostolic = apostóliko apostrophe = apostròf apparatus = aparato apparently = evidentemente, aparentemente appeal = apelá, apelashon appear = aparesé, parce appearance = aparishon, aspekto, aparensia appear to be = parce appellation = nòmber, nòmbro appendicitis = apèndisítis appetite = apetit applaud = aploudí apple = apel, aplo apple-sauce = apelmus application = aplikashon apply = adaptá, apliká appointment = deit appointment book = agènda appraise = balorá, balotá, baluá, kalkulá, taksa, takser appraiser = taksador, taksatùr appreciate = apreciá, gusta approval = aplouso, aprobashon approve = aprobá approximately = aproksimadamente apricot = aprikòt April = aprel aptitude = talento aquarium = akuario aqueduct = akuedukto Arab = arabir Arabia = Arabia Arabian = árabe, arabir Arabic = árabe, arabir arc = bog archaeological = arkeológiko archaeologist = arkeólogo archaeology = arkeologia archaism = arkaismo archangel = arkangel archbishop = arsobispu archipelago = archipiélago architect = arkitekto, arshitèkt architectonic = arkitektóniko architectural = arkitektóniko architecture = arkitektura archive = argif archives = argif are = grupo, kuadria area = área arena = arena Argentina = Argentina Argentine = argentinero argument = argumento argumentation = argumentashon arise = nase aristocracy = aristokrasia aristocrat = aristokrat aristocratic = aristokrátiko arithmetic = aritmétika arm = arma,. brasa armpit = kòkòdèk, sobako army = ehérsito aroma = aroma, sabor aromatic = aromátiko arouse = spierta arrest = arestá arrival = binimentu, yegada arrive = yega arrogant = arogante arrow = flecha arsenic = arséniko art = arte artery = arteria article = koroto, kos, opheto artificial = artifisial, innatural artist = artista Aruba = Aruba, Ruba Aruban = arubano, arubiano, rubiano as = kon, asina, komo, komokiera, pasó, pasobra asbestos = asbèst, asbèstro ascend = subi Ascension = Asenshon, Asunshon Ascension Day = Asenshon ascertain = konstatá ash = shinishi ashamed = bergonsoso ashtray = asbak, shinishero Asia = Asia Asian = asiátiko Asiatic = asiátiko ask = pidi, puntra, suplicá ask for = suplicá aspect = aspekto asphalt = asfaltá, asfalt aspiration = aspirashon aspire = aspirá aspire to = aspirá aspirin = aspirin ass = buriko, buriku, buro assailant = agresor, atakadó assault = ataká assent = afirmá, afirmashon assimilate = asimilá assimilation = asimilashon assist = asistí, yuda assistant = asistènt, yudadó associate = djòin assure = sigurá asthma = asma asthmatic = asmátiko astonishing = asombroso astonishment = asombro astrologer = astrólogo astrology = astrologia astronomer = astronómiko, astrónomo astronomic = astronómiko astronomical = astronómiko astronomy = astronomia asylum = asil at = na atheism = ateismo athlete = atleta, atlétiko athletic = atlétiko athletics = atletismo at home = na cas Atlantic = Osean Atlántiko Atlantic Ocean = Osean Atlántiko atlas = atlas at last = alafin, porfin at least = por lo menos at long last = alafin, porfin atmosphere = atmosfer atmospheric phenomenon = meteor at night = anochi atom = atom atom bomb = atombòm atomic = atómiko at once = inmediatamente, mesora, umbé, umbes at present = awó, awor attack = ataká attacker = agresor, atakadó attain = atkirí, haña, haya, optené, alkansá attempt = esfuerso, intentá, intento attend = lidia, bishitá, asistí, presensiá attention = atenshon attentive = atento attest = testiguá at that place = aya, ei attic = zolder attitude = aktitut attract = atraé attractive = atraktivo attribute = atributo attune = adaptá auction = findishi audit = chèk, kontrolá augment = amplia, oumentá August = ougùstùs aunt = tanta, tia Australia = Oustralia authentic = outéntiko author = outor, autor, eskritor authoress = autora, eskritora authority = outoridat, ezagèber autobus = bùs, konvoi autocracy = outokrasia automate = outomatisá automatic = outomátiko automobile = outo automoton = outomat autonomy = outonomia autopsy = outopsia autumn = herfst avail = probechá available = disponibel avalanche = lawina avenge = venga avenge oneself = venga aversion = antipatia aviation = aviashon avoid = evitá await = spera, warda awaken = spierta aware = konsiente away = leu awful = abominabel axe = hacha baboon = babun baby = bebi, beibi Babylonia = Babilonia bachelor = soltero back = lomba backside = kul bacterium = bakteria bad = malo, malu bad luck = malora badly = malu bag = tas baggage = ekipahe bairn = mucha, yiu, yu bait = as baker = panadero bakery = panaderia balance = zoya balcony = balkon ball = baile, baliamentu, globo, bala ballast = balaster ball-bearing = globo ballet = balèt balloon = balon balm = balsem balsam = balsem bamboo = bambu banana = bacoba band = konhunto bandit = bandidu bank = banko, kanto, kantu, klef, ref bank clerk = bankero banker = bankero bank official = bankero bankrupt = bankrut, fayit bankruptcy = fayit banner = bandera baptism = boutismo baptismal font = pila bar = shap, impidí Barbados = Barbados barbaric = bárbaro barber = barbero bare = sunú barely = apenas bark = grita, ladra barn = barak barometer = barometer baron = baron baroness = baronesa barony = baronia barrack = barak barracks = kazèrne barrel = barí, drùm, pipa barricade = barikadiá barrister = abogado barrister-at-law = abogado base = baho basement = bodega basin = kònchi basket = dakue basketball = basketbòl bat = raton di anochi bath = baño bathe = tuma un bañu, dal un baño bathroom = baño baton = baston, bastòn, palu, takon, takòn battalion = batayon battery = bateria battle = bataya, bringamentu, pelea, peleya bauxite = bouksit bayonet = bayonèt bazaar = bazar be able to = por beach = playa be acquainted with = konosé beak = boka be alive = biba beam = rayo, balki, biga bean = bonchi bear = produsí, sufri, ber beard = barba bear witness of = testiguá be ashamed = tin bergwensa be asleep = drumi beast = animal, bestia beat = bati, dal, gòlpi beautiful = bunita, kiut beauty = beyesa be bold = dùrf, tribi be bored = maha be born = nase be called = yama because = como, komo, komokiera, pasó, pasobra because of = a kousa di, debí na become = bira become engaged = komprometé bed = kama be detained = resta be different = diferenshá, diferensiá bedroom = kamber bee = bei beefsteak = bifstek, bistek be encamped = kampa beer = serbes beetle = tòr before = pa,. antes cu, promer cu beg = suplicá beggar = pober begin = inisiá, kuminsá, cuminsá beginning = cuminsamentu, behave = komportá behavior = komportashon, kondukta behaviour = komportashon, kondukta behind = tras di, patras di, atras, patras behold = ata be hungry = tin flakesa be in command = komandá, manda be interested = interesá be in the habit of = kostumbrá be kept in = resta be lacking = falta Belgian = belga Belgium = Bélgika belief = fe, kreensha, kreensia believe = kere belly = abdómen, bariga, barika below = bou di, abou di, den, abou belt = faha, zona, faha be married = kasa be missing = falta bench = banki, stal bend = dobla, birada, lorada beneath = bou di, abou di, den benefit = benefishi, benefisio, bentaha, ganashi, utilidat be present = asistí, presensiá Berlin = Berlin berry = beishi, bèshi beseech = roga besides = ademas di be similar = liga, parse be sorry about = deplorá, lamentá bet = bèt, pusta Bethlehem = Bètlehèm be tired of something = maha betray = traishoná betrayal = traishon betrothal = kompromiso better = mehor, mihó between = entre beverage = bebida bevy = grupo, kuadria be willing to = ke, kiè, kier bewitch = tover beyond = enfrente bible = beibel bicycle = bais, baiskel bid = ofrecé, suplicá big = grandi bike = bais, baiskel bikini = bikini bile = hal bill = boka, tíket, faktura billiards = biar binding = bant biologist = biólogo bird = para birth = nasemento, nasementu, nasimento, nasimentu birthday = cumpleaño bishop = obispo, obispu bison = bison bite = morde, mordé, mordí bitter = marga bitterness = amargura black = preto, pretu blame = kulpa, reprochá blank = blanko, blanku, formulario blanket = dekel, deklo bleak = desagradabel, tristu, friu bleed = sangra blend = meks, meskla bless = bendishoná blessing = bendishon blind = blent blister = blar block = blòki blockade = blokeo block of flats = flèt blond = blònt blood = sanger, sangro bloom = flor blotter = vluipapir blotting paper = vluipapir blouse = blusa blow = blas, supla blue = blou blunt = bòt, stòmpi blushing = kòrá board = bòrchi boast = blòf boat = boto body = bòdi, kurpa bold = diki, gordo Bolivia = Bolivia Bolivian = boliviano Bolshevik = bolcheviki bomb = bòm bombard = bombardiá bondwoman = katibo, katibu bone = weso, wesu book = buki bookshop = libreria bookstore = libreria boon = bendishon boot = bota, lars boozer = buraché border = kanto, kantu, rant bore = bor, bora borrow = fia bosom = pechu boss = bòs, hefe, chif botany = botánika both = ambos bottle = bòter, bòtro bottom = bòm, fòndo bough = rama bouillon = buyon boulder = manga boulevard = bulevar boundary = frontera, limite boutique = tienda bow = bog box = caha, doshi, kaha, pòchi boxer = bòksdó boy = chabalito, chabalitu, kriá bra = brazièr brace = kram bracelet = armbant, pulsera bracket = kram brag = blòf braid = flèktu, vlèkt, vlèktu brain = selebre, selebro brake = brek, rèm branch = rama, vak brandy = koñak brass = koper hel brave = brio, wapu Brazil = Brasil Brazilian = brasileño bread = pan break = bres, kibra breakable = bros, fofo, kibrabel breakfast = desayuno breast = pechu, tete breath = aliento, rosea, roseya breathe = hala rosea breed = rasa, eduká breeze = brisa bribe = korompi brick = klenko, klenku bride = komprometida, brùit bridegroom = brùidehòm bridge = brùg brief = corticu brigade = brigada brim = rant brimming = pestá bring = hiba, trese bring away = hiba bring up = eduká brink = rant brittle = bros, fofo, kibrabel broad = anchu bronze = di bròns, bròns brook = roi broom = basora brother = bruder, ruman, ruman hòmber brother-in-law = kuñá, sua brow = seha brown = brùin, maron brownie = kabouter brush = bòrstel, bròsh bucket = èmer, hèmber, hèmchi buckle = gespu, hèspu bud = kònòpi Buddha = Buda Buddhism = budismo Buddhist = budista buddy = kompai, kompañero buffalo = bison bug = insekto build = konstruí building = konstrukshon, edifisio Bulgar = búlgaro Bulgaria = Bulgaria Bulgarian = búlgaro bulk = tamaño bull = toro bulldozer = katapila bullet = bal bulletin = boletin bungalow = búngalo buoy = bui burden = karga burdensome = pisá bureau = kantor, ofisina burial = deramento, entiero burn = kima bury = dera bus = bùs, konvoi business = afèr, asuntu, kaso, kestion, kos, komersio, negoshi business deal = afèr, asuntu, kaso, kestion, kos businessman = negoshante but = eksepshonalmente, ma, pero butcher = slakter butter = manteka butterfly = barbulèt, barbulètè button = boton, kònòpi buy = kumpra buyer = kumpradó by = desde, di, dor, pa medio di by accident = aksidentalmente, insidentalmente, kasualmente by chance = aksidentalmente, insidentalmente, kasualmente bye = ayo, so long, tanten, asta la vista by means of = pa medio di byname = beinam by night = anochi by now = ya cabbage = kol, kolo cabinet = kabinèt, kashi cable = kabel cadaver = kadaver cadger = parasit cadre = kader café = botikin cage = houla, kouchi cake = kuki calculate = kalkulá, rek calendar = kalènder calf = bisé, bishé calibre = kaliber call = yama call on = bishitá calm = trankilo calorie = kaloria camel = kamel camp = kampa camp out = kampa can = bleki Canada = Kanada canal = kanal canary = kanari cancel = anulá, kanselá candidate = kandidato cane = baston, bastòn, palu, takon, takòn, kabana cannibal = kanibal cannon = kayon canoe = kanoa can opener = habridó di bleki cap = pèchi, bonèchi capital = kapital capital city = kapital capitalist = kapitalista caprice = capricho Capricorn = Kaprikornio captain = kapitan capture = fango, fangu, kèch car = outo caravan = karavana carburettor = karbureter card = karchi, karta cardiac = kordial care = sòru career = karera care for = kura careless = deha caress = karisiá Caribbean = karibe Caribbean Sea = Lamá Karibe, Laman Karibe carnation = klavel carnival = karnaval carpenter = karpinté carpet = tapeit carrier = transportadó carrot = karòt carry away = hiba cart = garoshi cartridge = kartuchi, katuchi case = afèr, asuntu, kaso, kestion, kos cash = kèsh cashier = kahero casino = kasino cassette = kasèt Castile = Kastia Castilian = kastiliano Castillian = kastiano castle = kastel, kastio cat = pushi catalogue = katalòk catastrophe = desaster, kalamidat, katástrofe catastrophic = desastroso catch = fango, fangu, kèch, raka catechism = katisashi category = kategoria caterpillar = bichi cathedral = katedral Catholisism = katolisismo cause = kousa, causa caution = avisá, kuidou ceiling = blafon, plafon celebrate = selebrá, fiesta celebration = selebrashon, fiesta celery = sèlder, sèldu cell = sèl cellar = bodega cement = semènt cemetery = graf, santana censure = kritiká, desaprobashon cent = sèn centimetre = sèntimeter, sèntimetro centipede = lisinbein, risinbèn central = sentral ceremony = seremonia certain = sigur certainly = ciertamente certificate = akto chain = kadena chair = stul chairman = presidente chalk = kreit chamber = kuarto, kuartu champagne = shampaña, zjampaña champion = kampion chance = aksidental, kasualidat, koinsidensia, akontesimientu, chèns change = cambia channel = kanal, pipa chaos = babel, bochincha, desòrden, kaos chaotic = kaótiko chapter = kapítulo character = karakter, naturalesa, seña, señal charcoal = karbon chariot = garoshi charity = limosna chase = persiguí, yag chasm = abismo, precipicio chauffeur = chufùr cheap = barata cheat = desgrasiado, desgrasiadu, kanaya check = chèk, kontrolá checker = chèkdó, chèker check up on = chèk, kontrolá cheerful = alegre cheese = keshi chemist = botikario, kimíko chemistry = kímika chemist's shop = botika cheque = chèk cherry = chèri chest = pechu, caha chew = kou chewing-gum = bals chick = puítu chicken = puítu, galiña chief = bòs, hefe, chif chief of police = komisario child = mucha, yiu, yu childish = infantil Chile = Chili Chilean = chileno chilli = promèntè chilly = friu chimpanzee = chimpansé chin = kachete China = China Chinaman = chines Chinese = chines chisel = beitel chlorine = klòròks chocolate = chukulati choice = chòis choke = choka cholera = kólera choose = eligí, eskohé, kis, skohe chop = kap chord = akuerdo chorus = kor chrestomathy = antologia Christ = Kristo, Kristu christening = boutismo Christian = kristian Christianity = kristianismo Christmas = Pasko, Pasku chronicle = krónika chuck = karisiá church = iglesia cinder = shinishi cinema = cine circle = serkel circumstances = situacion circus = circo city = playa, stat clamp = kram clap = aploudí clarify = aklará class = klas, klase classic = klásiko classical = klásiko claw = pata clay = klei clean = limpi, puro, puru, limpia, purifiká cleanliness = limpiesa, puresa cleanly cut = nèt, nèta cleanse = limpia, purifiká clear = kla clever = hèndi, bispou, djispou client = kumpradó, kliente climate = klima climb = subi clinic = klínika clip = corta cloak = mantel clock = oloshi close = cera, íntimo closed = cerá closet = kashi clothe = bisti clothes = paña clothing = paña cloud = nubia clown = payaso club = klup cluster = cachu clutch = kohe, koi coach = trein, tren coast = kosta coat = bachi, yas cocaine = kokaina cock = gai cockroach = kakalaka cocktail = kòktel cocoa = kakou, kòkou coconut = koko cod = bakalou, bakiou codfish = bakalou, bakiou coffee = kòfi coffee-house = botikin cognac = koñak coir = kor cold = friu, frialdat, ferkout, verkout collar = krag, kueyo colleague = kolega collect = kolektá collection = grupo, kuadria, kolrkshon Colombia = Kolombia Colombian = colombianu, kolombiano colonel = kolonèl colonial = kolonial colony = kolonia colour = koló column = rúbro comb = peña combine = kombiná come = bin, bini come about = bira, akontesé, sosodé come across = kontra, topa come back = bolbe, regresá come close = acercá come closer = acercá comedy = komedia come into = drenta come on = acercá comet = kometa come to a halt = para come to an end = caba come together = djòin comfort = konsolá comfortable = kómodo, konfortabel comic = kómiko comical = kómiko comma = kòma command = komandá, manda, mando commander = komandante commence = inisiá, kuminsá, cuminsá commencement = cuminsamentu commend = alabá, gaba, consehá, rekomendá, rekomendá comment on = komentá commerce = komersio committee = komishon common = komun communicate = komuniká communism = komunismo communist = komunista compact = kompakto companian = kompaña companion = kompai, kompañero company = firma compare = igualá, kompará comparison = komparashon compartment = vak compass = kompas, kòmpas compassion = kompashon, kondolensia, piedat compatriot = kompatriota, paisano compel = forsa, fòrsa, obligá compensate = rekompensá compensation = rekompensa competition = konkurensia, konkurso compile = kompilá complain = keha complaint = keho complete = kompleto, kompletá, yen completely = kompletamente complex = kompleho compliment = kòmplimènt compose = komponé composer = komponista, kompositor comprise = kontené compulsory = obligatorio computer = kòmpiuter comrade = kompai, kompañero conceive = priña concept = konsepto concern = importansia concert = kònsèrt conclusion = konklushon concord = akuerdo concrete = betòn, konkret, konkreto concurrence = akuerdo condemn = kondená, desaprobá condemnation = desaprobashon condition = kondishon, situacion condom = kondon, kòndòn conduct = komportashon, kondukta conduct oneself = komportá confess = konfesá, rekonosé confession = konfeshon confide = konfia confidence = fe, konfiansa confine = limitá confirm = confirmá confirmation = konfirmashon confiscate = konfiská conflict = konflikto confuse = konfundí confusion = konfushon congratulate = felisitá congratulation = felisitashon congress = kongreso conjugate = konhugá conjunction = konhunshon connect = konektá connection = konekshon connect up = konektá conquer = konkistá conscious = konsiente consent = konsentí conservative = konservativo conserve = konservá consider = konsiderá, wak, weita, weta considerable = konsiderabel consist = konsistí consolation = konsolashon, konsuelo console = konsolá consonant = konsonante conspiracy = kòmplòt conspire = konspirá constant = konstante constantly = konstantemente, kontinuamente consternation = konsternashon constitution = konstitushon construct = konstruí consul = kònsel consulate = konsulado consult = konsultá consultation = konsulta contact = kontakto contain = kontené container = pòchi contempt = despresio, menospresio contented = kontento, kontentu contents = kontenido contest = konkurso continent = kontinente continual = konstante continue = dura, kontinuá contraband = kontrabanda contract = kontrakto, kontrato contrary = kontrali, kontrario control = goberná, reina controller = chèkdó, chèker convention = kongreso conversation = kombersashon converse = kombersá convert = kombertí convince = konvensé cook = kushiná, kushna, kòki cooperate = kolaborá, koperá co-operate = kolaborá, koperá copper = koper copy = kopia cord = kabuya, liña cordial = kordial cork = kòrki corkscrew = kos di saka kòrki corn = kayo, mainshi corner = skina corpse = kadaver corpulent = diki, gordo correct = korekto, korigí correspond = korespondé corroborate = confirmá cost = bal, kosta Costa Rica = Kosta Rika Costa Rican = kostarikeño costly = kostoso costume = bistí, flus cottage = kasita cotton = katuna cough = tosa counsel = abogado, konsehá, konseho counsellor = konsehero count = konde, kalkulá, rek, conta countless = inkontabel country = kampo, pais countryside = kampo courage = brio, kurashi courageous = brio, wapu course = plato court = curá courteous = galante, gentil courtyard = curá cousin = prima cover = kubri cow = baka crab = kangreu crawl = gatia craziness = lokura crazy = loko cream = krem, krèm, krema create = krea credit = kredit creep = gatia crew = tripulashon crime = krimen criminal = kriminal crisis = krisis criticism = krítika criticize = kritiká crockery set = servisio crocodile = krokodel crook = desgrasiado, desgrasiadu, kanaya cross = krou, rabia, krus crossword puzzle = krusigrama crowd = monton, multitut crude = krudo cruel = kruel cry = grito, gritu, yora cry out = grita crystal = kristal Cuba = Kuba Cuban = kubano, kúbiko cubic = kubano, kúbiko cucumber = kònkòmber cultivate = kultivá cultivation = kultivo culture = kultura cunning = bispou, djispou cunt = blònchi, doshi, tonto cup = kòpi cupboard = kashi Curaçao = Kòrsou cure = kura curious = kaweta current = aktual, koriente currently = awendía, awor curry = kòri curtain = kòrtina curve = birada, lorada custom = bisio, kostumber, kutumber customary = gewon, hewon, komun, usual customer = kliente customs = duana cut = kap, corta cycle = bais, baiskel Czechoslovak = chekoslovako Czechoslovakia = Chekoslovakia Czechoslovakian = chekoslovako dad = pai, papá, papi daddy = pai, papá, papi dagger = puñá, puñal dahlia = dalia daily = komun, diariamente daily paper = diario dainty = amabel, delikado, delikadu damage = daña, daño, defekto, fayo dance = baile, baliamentu, balia dancer = bailarina, bailadó Dane = danes danger = peliger, peligro dangerous = peligroso Danish = danes dare = dùrf, tribi dark = skur darkness = skuridat dark-room = kámara darn = karacho, karaho, karai, karamba, kariso, kónchale, kónfiro, koño date = dadel, fecha, deit daughter = yiu mohé, yiu muhé dawn = amanesé day = dia daybreak = amanesé dazzle = blèndu, blent deadly = mortal deaf = sordo deal with = trata dear = apreciado, estimado, stimá, kostoso death = morto death throes = agonia debate = debat debt = debe decametre = decameter deceitful = engañoso December = desèmber decide = disidí decimetre = desimeter, desimetro decision = desishon decisive = desisivo deck = dèk declaim = deklamá declaration = deklarashon declaration of policy = programa declare = deklará decree = dekreto deem = kere, opiná, wak, weita, weta deep = profundo deer = biná defeat = derotá, vense defecate = kaka, pupu defence = defensa defend = defendé defendant = akusado defense = defensa define = definí definite = definitivo definitely = definitivamente definition = definishon definitive = definitivo degenerate = degenerá degrade = degradá degree = grado, título delay = aplasá delegate = delegado delegation = delegashon delicate = delikado, delikadu delight in = djòdjò, gosa deliver = entregá deluxe = luhoso de luxe = luhoso demand = eksigí, eksihí democracy = demokrasia democrat = demokrat democratic = demokrátiko demon = demoño den = neishi Denmark = Dinamarka denounce = denunsiá dentist = dentista deny = desmintí, minti, nenga depart = sali department = vak depend = dependé dependence = dependensia dependent = dependiente deportment = komportashon, kondukta deposit = deponé, depositá depressed = depresivo depression = krisis depth = profundidat descend = baha, bai abou describe = deskribí description = deskripshon desert = desierto, wustein design = pinta, tek, diseño desire = deseá, antoho, deseo despair = desesperá, desesperashon desperate = desesperá despise = despresiá, menospresiá despite = apesar despotic = despótiko destine = destiná destiny = destinashon, destino, destinu destroy = destrosá, destruí destruction = destrukshon detail = detaya determine = definí detrimental = desbentahoso device = aparato devil = diabel, djabel, djablo, satanas devilish = diabóliko dexterous = hèndi diabetes = diabetes diabolical = diabóliko diagram = figura dial = disko dialect = dialekto dialogue = diálogo diameter = diameter diamond = djamanta diarrhoea = kram dictator = diktadó, diktador dictatorship = diktadura dictionary = dikshonario die = fayesé, muri, dou diet = diet, dieta, diete differ = diferenshá, diferensiá difference = diferensha, diferensia different = diferente, distinto, desigual difficult = difísil, fregá dig = koba digestion = digestion diligent = brio dim = skur dimension = tamaño diminutive = chikí, chikito, chikitu din = babel, bagamunderia, beheit, bochincha, bòmbòshi, boroto, desòrden dining-room = komedó diploma = akto, diploma diplomat = diplomátiko direct = stür direction = direkshon, rumbo director = direktor directory = katalòk dirty = fis, sushi disabled = inválido disadvantage = desbentaha disappear = desaparesé, somentá disappearance = desaparishon disappoint = desapuntá, desepshoná, desilushoná disappointment = desepshon, desilushon disapprobation = desaprobashon disapproval = desaprobashon disapprove = desaprobá disapprove of = desaprobá disc = disko discipline = displina discontented = malkontento, malkontentu discount = rebaha discover = deskubrí discrimination = diskriminashon discuss = diskutí disease = malesa disgust = debòr, desgusto, disgusto, disgustu disgusting = abominabel dish = plato dislike = antipatia dismal = feros, feroso, desagradabel, tristu, miserabel disobedient = desobediente displeased = malkontento, malkontentu dispose of = bende disposition = talento dissatisfied = malkontento, malkontentu dissemble = fingi dissolve = solushoná dissuade from = deskonsehá distance = distansha, distansia distant = leu distil = destilá distinct = kla distinction = distinshon distinguish = distinguí distribute = distribuí distribution = distribushon district = distrikto, bario distrust = deskonfiá dive = sambuyá divide = apartá, separá, dividí divine = dibino divorce = diborsio do = hasi doctor = doktor, dòkter, dòkto document = akto, dokumento dog = cachó dogma = dògma doll = pòpchi dollar = dòlò dolphin = dòlfein domestic = indígena Dominican Republic = Repúblika Dominikano, Repúblika Dominikanu donkey = buriko, buriku, buro door = porta dot = punto double = dòbel, dupliká, redupliká doubt = duda doubtful = dudoso dove = palomba down = abou dozen = dosein, dozèn drag = hala, trèk dragon = dragon dram = aperitivo drama = drama drastic = drástiko draw = atraé, pinta, tek, igualdat, hala, trèk drawer = lachi drawers = djòki, karson di abou, karsonsio drawing = diseño dreadful = feros, feroso, horibel, teribel dream = soña, soño dreary = feros, feroso, desagradabel, tristu dress = bistí, shimí, shimis drill = bor, bora drink = bebida, bebe drinkable = bebibel driver = chufùr driving-licence = reibewijs dromedary = dromedario drop = gota, kai drop of water = gota drug = remedi drugstore = botika drum = tambòr, tambora, tambú drunk = fuma drunkenness = buracheria dry = seko, seku, seka dryness = sekura dual = dòbel duck = pato, patu duke = duke dumb = mudo, mudu dung = pupu duplicate = multipliká during = durante, miéntras during the night = anochi dust = puiro, puiru Dutch = hulandes, ulandes Dutch language = hulandes Dutchman = hulandes, makamba duty = deber dwarf = enano dwell = biba dwelling = kas dye = koló dynamite = dinamit each = kada, tur eagle = águila ear = horeya, orea, oreya earl = konde early = tempran earmark = destiná earn = gana earnest = serio earring = renchi di horeya, renchi di orea, renchi di oreya earth = tera earthquake = temblor easel = stal easily = fásilmente east = oost, pariba Easter = Pasko Grandi, Pasku Grandi eastern = oriental easy = fásil eat = kome ecclesiastic = eklesiástiko economical = ekonómiko economics = ekonomia economy = ekonomia Ecuador = Ekuador Ecuadorian = ekuatoriano edge = kanto, kantu, rant edging = rant edible = komibel edition = edishon educate = eduká education = edukamentu, edukashon effort = esfuerso egg = webo, webu Egypt = Egipto eight = ocho eighteen = djesocho eight hundred = ochoshen eighty = ochenta elbow = èlebog elect = eligí, eskohé, kis, skohe election = chòis electric = eléktriko electric fan = fèn, vèn electricity = elektrisidat electric torch = flèshlait, foks elegant = elegante element = elemento elemental = elemental elementary = elemental elements = alfabèt elephant = elefante, olefante, olifant eleven = djesun else = otro embalm = balsemá embassy = embahada embassy building = embahada emblem = emblema embrace = brasa emerald = esmeralda emerge = aparesé emergency = krisis emigrate = emigrá eminent = ekselente emmet = fruminga, vruminga emotion = emoshon emperor = emperadó, emperador, imperiadó empire = imperio employ = usa, uza employee = empleado employment = aplikashon empress = emperadora empty = bashí enchanter = tovenar encounter = kontra, topa encourage = apoyá encyclopaedia = ensiklopedia end = finalisá, kaba, terminá, caba, fin ending = fin endlessly = infinitamente endorse = gira endorsement = giro end up = yega, caba endure = dura, sufri, soportá, tolerá enemy = enemigo, enemigu energetic = brio energy = energia engagement = kompromiso engine = mashin, motor engineer = ingeniero England = Inglatera English = ingles English language = ingles Englishman = ingles enigma = charada, misterio, pùzel enjoy = djòdjò, gosa enjoyable = agradabel enlarge = amplia, oumentá enlighten = iluminá enmity = enemistat enormous = enorme enough = sufisiente, basta, bastante entangle = impliká enter = drenta entertaining = chaskero, chistoso, dibertido entire = enté, enter, henté, henter, hèntèr, tur entirely = kompletamente entomb = dera entrance = drentada, entrada entrust = konfia envelope = ènvelop envious = kudisioso envy = envidia, kodishi, kodisia epilepsy = epilepsia episcopal = episkopal epoch = époka equal = igual, pareu equality = igualdat equilibrium = balansa equipment = ekipahe, ekipo era = époka erect = funda erotic = erótiko err = kiboká, kibuká errand = mensahe error = eror, fayo, fout, kibokashon, kibukashon escape = hui escort = kompañamento, kompañamentu Eskimo = èskimo Esperantist = esperantista Esperanto = esperanto establish = funda, konstatá esteem = konsiderá estimate = balorá, balotá, baluá, kalkulá, taksa, takser ethical = étiko Ethiopia = Etiopia Ethiopian = etiópiko Europa = Oropa Europe = Oropa European = oropeo, oropeano evacuate = evakuá evade = evitá evangelic = evangéliko even = igual, pareu, asta, regular evening = nochi Evening Star = Venus event = akontesimientu ever = semper, sèmper everlasting = infinito, interminabel every = kada, tur everybody = kada, tur every one = kada, tur everywhere = tur camina evoke = sklama exact = exacto exactness = presishon exaggerate = eksagerá, eksaherá examination = èksamen, investigashon examine = èksaminá, investigá example = ehèmpel, ehemplo exceed = bit, superá exceedingly = èkstraordinariamente except = eksepshonalmente, ademas di except for = ademas di exception = eksepshon exceptional = eksepshonal exchange = interkambio excise = akseins excise-duty = akseins excitement = agitashon exclusively = djis, solamente excrement = pupu excuse = diskulpá excuse me = èkskius executioner = burdugu exercise = ehersisto exercise-book = skref, skreft exert = praktiká exhibit = eksibí exhibition = eksibishon exhortation = aanmaning exist = eksistí existence = eksitensia exit = salida expect = spera, warda expensive = kostoso experiment = eksperimentá, eksperimento expert = baké, bakiá, bakianu expire = caba, fayesé, muri explain = aklará explanation = aklarashon exploit = eksplotá explore = investigá explosion = eksploshon export = eksportá exposition = eksibishon express = ekspresá expression = ekspreshon extend = tamaño extension = sufiho external = eksterno extra = èkstra extraordinarily = èkstraordinariamente extraordinary = èkstraordinario extreme = ekstremo eye = wowo eyebrow = seha fabric = tela fabricate = fabriká face = kara facile = fásil faction = partida, partido factory = fábrika faculty = fakultat fail = faya, frakasá failure = aborto, fayit, frakaso faint = debil, suak, desmaña fair = bazar, blònt, marshe, husto, hustu fairy tale = fábula faith = fe faithful = fiel fall = kaí, kaída false = falso, falsu fame = gloria family = famia fancier = amatùr fancy = figurá, imaginá, imahiná fantasy = fantasia far = leu farewell = ayo, so long, tanten, despedida farm- = agrario farmer = agrikultor, kunukero farming = agrikultura fascinate = fasiná fashion = moda fast = rápido, rápidamente fat = diki, gordo, sebu, vèt fate = destinashon, destino, destinu fateful = fatal father = papa, tata father-in-law = suegro, suegru fatherland = patria fatty = vèt faucet = kranchi fault = kulpa favor = fabor favour = fabor favourable = faborabel fear = ansia February = februari, febrüari federal = federal federation = federashon feed = kome, alimentá feel = fula, sinti, heful, sentimento, sentimentu feeling = heful, sentimento, sentimentu fellow = hòmber female = embra, femenino female admirer = atmiradora female cat = pushi female cook = kòki female martyr = mártir female singer = kantante female slave = katibo, katibu female student = studiante female teacher = maestra feminine = embra ferry = fèri fertile = fértil fertilizer = mèst fervor = fervor fervour = fervor festival = festival, fiesta fetch = hiba, trese feudal = feodal fever = keintura fewer = menos fiancé = komprometido fiancée = komprometida fiasco = frakaso fiction = fikshon field = kunuku, vèlt field hospital = ambulans fifteen = djesinko, djesinku fifty = cincuenta fight = bringa figure = figura, kalkulá, rek file = veila, veilu, feilo, feilu, veilo, fila, kareda, turno files = argif fill = yena fill in = yena filling station = gasolinsteishen fill up = yena film = pelíkula filter = filtra, felter, filtro filthy = fis, sushi fin = ala final = fini financial = finansiero find = haña, haya fine = bunita, kiut, ekselente, ekselentemente, delikado, delikadu finger = dede finish = finalisá, kaba, terminá finished = kla Finland = Finnlandia fire = kandela firm = firma fish = piska fisherman = piskadó fist = kònòpi, moketa, mokete fit = adaptá fit together = armonisá, harmonisá five = cincu, sinku fix = adaptá, drecha flag = bandera flame = vlam flat = apartamento flatter = chifla, chula, chulia, labia flattery = chuliamento, chuliamentu flavour = aroma, sabor flea = pruga flee = hui flesh = karni flexible = doblabel, flèksibel flight = huimento, huimentu float = drif, landa, landra floor = piso, suela flour = ariña, hariña flower = flor flowerpot = pòchi flu = grip fluid = líkido flute = flùit flutter = agitashon fly = muska, muskita foam = skuma fold = dobla folder = skref, skreft foliage = foyo folk = pueblo folklore = folklor follow = sigui fondle = karisiá font = pila food = kuminda, alimento fool = chiflá, chambòn, lolas, lolo, sokete foolish = bobo, bubè, chambòn, sokete foot = pia football = futbòl for = durante, miéntras, a kousa di, debí na, komo, komokiera, pasó, pasobra forbid = prohibí, taha force = forsa, fòrsa, obligá, forsa, fortalesa forehead = frenta, frente foreign = estranhero, strañu foreign country = eksterior, taira foreigner = stranhero, strañero forest = mondi for example = por ehempel forget = lubidá forgetful = lubidadó forgive = pordoná for instance = por ehempel form = fasun, forma, formulario formerly = antes, dilanti formidable = èkstraordinario formula = fòrmula for sake of = a kousa di, debí na for sale = bendibel for the reason that = como for the time being = temporalmente fortunate = felis ffortune = fortun, destino forty = kuarenta found = funda foundation = bòm, fòndo fountain = fòntein, fuente four = kuater, kuatro fourteen = djeskuater fowl = galiña fraction = frakshon fragile = bros, fofo, kibrabel fragrant = aromátiko frame = kosein, kosèn, kader framework = kader France = Fransha, Fransia free = liber, libro, gratis freedom = libertat French = frances French language = franses Frenchman = franses fresh = fresku Friday = djabièrna, djabièrnè friend = amiga, amigu, gayo, kompai, sosio, tersio friendly = afabel, amikal friendship = amistat fright = miedo, miedu frigid = friu fringe = rant frog = dori from = desde, di, dor from here = di aki frontier = frontera, limite froth = skuma fruit = fruta fry = hasa full = yen full-grown = adulto fun = delisia, prèt function = funshoná, puesto funeral = deramento, entiero fungus = djipopo funny = chaskero, chistoso, dibertido, kómiko furious = furioso, hostiná, koñá, rabiá, raso, rasu furnish = entregá future = benidero, futuro, porvenir gag = broma, chasko, chiste gain = atkisishon, gana, ganashi Galicia = Galisia gall = hal gallery = galeria gallop = alopiá, galopiá, alòp, galòp game = wega gammer = biehita gaol = piskalat, prison, prizon, prizòn garage = garashi garden = hardin, hòfi gardener = hardinero garlic = konofló, konoflok gas = gas gasolene = gasolin gasoline = gasolin gate = porta gateway = porta gather = kolektá, konklú gaunt = delegá, flako, flaku, tristu gay = alegre, mariko, mariku gazette = korant general = univèrsal, general generally = generalmente generation = generashon generative = seksual gentle = dushi gentleman = kabayero, mener, señor genuine = outéntiko genuinely = realmente geographer = geógrafo geographic = geográfiko geographical = geográfiko geography = geografia geology = geologia geometry = geometria geranium = geranium germ = mikrobio German = aleman Germanic = germániko Germany = Alemania gesture = gesto get = atkirí, haña, haya, optené, yega, alkansá, bira, akohé get angry = rabia get married = kasa get off = baha, bai abou get tired = kansa get used = kustumá get wet = muha ghastly = feros, feroso, desagradabel ghost = beako, fantasma, spirito, spiritu, zumbi giant = gigante, gigante gift = opsekio, regaldo gin = yanefer, zjenever ginger = ehèmber, gèmber giraffe = zjiraf girder = balki, biga girdle = faha girl = chek, mucha mohé give = duna, presentá give back = debolbé give notice = anuncía give off an odour = hole, ole give rise to = kousa glad = alegre gladness = alegria, alegría glass = glas glasses = brel, brel di bista globe = globo glory = gloria glove = anskun, hanskun, wante glue = leim gnome = kabouter go = bai goal = meta goat = kabrito, kabritu go away = sali go back = bolbe goblet = beker, bokal, kùp goblin = kabouter go down = baha, bai abou God's acre = graf, santana go in = drenta gold = oro goldsmith = platé good = bon good afternoon = bontardi goodbye = ayo, so long, tanten, despedida, asta la vista good-bye = despedida good evening = bonochi good-for-nothing = inútil Good Friday = Biernasanto, Biernèsantu good morning = mòro, mòru good-natured = afabel goodness = bondad go on = kontinuá gorilla = gorila gospel = evangelio gossip = klèts go through = experimentá go up = subi gourd = pampuna govern = goberná, reina government = gobernashon gown = bistí, shimí, shimis grab = kohe, koi grade = grado, anotashon, not gram = gram grammar = gramátika gramme = gram grandchild = ñetu granddaughter = bisanieta, nieta grandfather = padú, padushi, tawela grandmother = madú, madushi, wela grandson = bisanieto, bisañetu, nieto granite = granit grape = drùif grapple = fango, fangu, kèch grasp = kohe, koi grass = yerba, yerbè grasshopper = dalakochi graveyard = graf, santana gravy = sous grease = sebu, vèt greasy = vèt great = ekselente, grandi great-grandfather = bisabuelo, bisawelo great-grandmother = bisawela, wela grandi Greece = Gresia Greek = griego green = berdè greet = kumindá, saludá greeting = kumindamento, kumindamentu, saludo grey = shinishi grieve = afligí grip = kohe, koi, grip grisly = desagradabel grope = fula ground = bòm, fòndo, tereno grounds = tereno group = grupo, kuadria grow = bira, krese growth = kresemento, kresementu grub = koba, larva gruel = papa gruesome = abominabel, feros, feroso, horibel, teribel guard = vigilá, vigiladó, wardadó, wardadór, wòchmèn, konduktor Guatemala = Guatemala guess = rei, ideá guide = stür guilder = eldu, florin, heldo, heldu guilt = kulpa guiltless = inkulpabel, inosente guilty = kulpabel guitar = guitara, kitara gulden = eldu, florin, heldo, heldu gulf = abismo, precipicio gum = ensia gun = skopèt gusto = ánimo gymnastics = gemastik gypsum = geps gypsy = gitano habit = bisio, kostumber, kutumber hack = kap haemorhoids = ambei hail = hagel hair = kabei hairdresser = barbero hairpiece = peluka Haiti = Haiti half = mitá, mitar halt = para, stòp ham = ham hammer = martin, martiu hammock = amaka, hamaka hand = obrero, trahadó, man handicraft = fishi, ofishi handkerchief = lensu handle = trata handlebars = stür handsome = bunita, kiut hang = horka hangman = burdugu hang onto = nister, tene happen = bira, akontesé, sosodé happiness = felididat, sueltu, suertè happy = felis, alegre harbor = haf harbour = haf hard = duru, difísil, fregá hardly = apenas hardworking = brio haricot = bonchi harm = hùrt harmonious = armonioso, harmonioso harmonize = armonisá, harmonisá harmony = armonia, harmonia harp = arpa, harpa harvest = kosechá hashish = hèsh hat = sombré hate = odia, odio haul = hala, trèk have = tin, akohé, haña, haya have a bath = dal un baño have at one's disposal = disponé have compassion on = duele have confidence in = konfia have got = tin have to = mester hazard = kasualidat, koinsidensia, riska, rísiko he = e head = kabes header = rúbro heading = título health = salú healthy = salú, saludabel heap = akumulá, monton, grupo, kuadria hear = tende heart = kurason heart- = kordial hearty = kordial heat = kalor, kayente heaven = shelo, shelu heavy = pisá Hebrew = hudiu hectolitre = hèktoliter hectometre = hèktometer heel = hilchi he-goat = chubatu height = altura, haltura heir = eredero, heredero hell = fierno, fiernu hello = halo, cunbai, hallo, kí tal helm = stür helmet = hèlm, hèlmu help = asistí, yuda, asistensia, ayuda, ayudo, ousilio helper = asistènt, yudadó hence = di aki her = nan, su, e herb = yerba, yerbè herd = grupo, kuadria here = aki here are = ata here is = ata heroin = eroina, heroina heroine = eroina, heroina herself = mes hesitate = duda, titubiá hibiscus = kayena hiccup = hik hideous = feros, feroso, abominabel high = altu, halto, haltu hill = sero, seru him = e himself = mes hinder = impidí hip = hep, kustia hire = hür his = nan, su history = historia hit = bati, dal, gòlpi, raka hither = aki hoarse = hers hobby = hòbi hog = hochi, kochino, porko hoist = hisa, isa hoist up = hisa, isa hold = nister, tene hole = goera, gohera Holland = Hulanda, Ulanda Hollander = hulandes, makamba holy = dibino, sagrado, santo, santu homosexual = mariko, mariku Honduran = hondureño Honduras = Honduras honest = honesto honorary = honorabel honour = honra, honor hoof = pata hook = anzué, hanzué hooker = mohé di bida, mohen di bida, muhé di bida, puta hooter = kacho, kachu hope = spera, speransa hope for = aspirá horizon = hórizòn horizontal = horizòntal horn = kacho, kachu horoscope = horoskop horrible = feros, feroso, abominabel, desagradabel, feros, feroso, horibel, teribel horror = debòr horse = kabai hospital = hòspital hospitality = hospitalidat hot = kaloroso, kayente hotel = hotèl hour = ora house = kas housefly = muska, muskita how = kon, cón how many = kuanto, kuantu, cuántu how much = kuanto, kuantu hug = brasa human = humano human being = hende human race = humanidat humble = humilde humility = humulidat hummingbird = blenchi humour = humor hundred = shen hundred thousand = shen mil hunger = flakesa, hamber hungry = hambrá hunt = yag hunter = yagdó hurricane = horkan, orkan hurt = eridá, heridá, hùrt husband = esposo, kasá hyaena = hiena hygiene = higiena hygienic = higieniko hymn = himno hypnotist = hipnotisadó hypnotize = hipnotisá hypocrite = farizeo, hipokrit hypothesis = hipótesis hysteria = histeria hysterical = histériko ice = eiskrim, eis icecream = eiskrim idea = idea, konsepto ideal = ideal identical = idéntiko identify = identifiká identity = identidat ideology = ideologia idiotic = idiot, idiota idol = ídolo if = en caso cu, si iguana = yuana ill = malu ill-fated = fatal illiterate = analfabétiko, analfabeto illness = malesa illuminate = iluminá illusion = ilushon illustrate = ilustrá illustration = ilustrashon image = figura imagination = imágen, imáhen imagine = figurá, imaginá, imahiná imitate = imitá imitation = imitashon immediate = inmediato immediately = inmediatamente, mesora, umbé, umbes immigrate = imigrá immune = imün impartial = neutral imperialism = imperialismo implicate = impliká imply = nifiká import = importá important = grave, importante impossible = imposibel impress = imponé in = den, na in action = aktivo in cash = kèsh inch = dùim include = kontené incomplete = inkompleto inconceivable = inkomprendibel inconvenient = difísil, fregá increase = amplia, oumentá incredible = inkreibel incubate = brui indeed = realmente independant = independiente index = tabèl India = India Indian = indjan Indian corn = mainshi indicate = indiká, munstra, mustra indication = indikashon indicative = indikativo indicative mood = indikativo individual = individual, individuo indivisible = individibel Indonesia = Indonesia Indonesian = indones induce = konklú industrial = industrial industrious = brio industry = industria inebriety = buracheria in exchange for = anti, kontra inexpensive = barata inexplicable = ineksplikabel in fact = efektivamente infant = mucha, yiu, yu infection = infekshon infer = konklú inference = konklushon inflammation = inflamashon inflation = inflashon influence = influenshá, influensiá influenza = grip inform = informá information = informashon in front of = pa inhabitant = habitante inherit = eredá, heredá inhibit = impidí initial = inisial inject = inyektá injection = inyekshon injury = erida, herida ink = enk inner = interno innocent = inkulpabel, inosente inquisitive = kaweta, niuskir insane = loko insane asylum = montekristo, montekristu insanity = lokura inscription = inskripshon insect = insekto inside = den, na, interno, aden, paden insignificant = insignifikante insist = insistí inspect = inspektá inspection = inspekshon inspector = inspektor inspiration = inspirashon inspire = inspirá in spite of = apesar install = instalá instant = instante, momento, momentu instead of = na lugar di instinct = instinto institute = instituto instruction = instrukshon instructor = instruktor instrument = instrument insubordinate = desobediente insult = insultá, ofendé intellectual = intelektual intelligence = inteligensia intelligent = inteligente intend = mik intense = intenso intensive = intenso intention = intenshon inter = dera intercessor = abogado interest = interesá interesting = interesante interjection = interhekshon interment = deramento, entiero internal = interno international = internashonal interpret = interpretá interpreter = intérprete interrupt = interumpí interruption = interupshon intervene = intervení interview = entrevistá intestines = mondongo, shirishiri, tripa in the evening = anochi in the meantime = den esei, mientrastanto, mientrastantu in the morning = maínta intimate = íntimo into = den, na intolerant = intolerante intoxicated = fuma introduce = presentá invasion = invashon invent = inventá invention = invenshon inverted comma = komia invest = inbertí investigate = investigá investigation = èksamen, investigashon invincible = inkonkistabel, invensibel invitation = invitashon, kombidashon invite = invitá, kombidá invoice = faktura in what way = cón, kon iodine = yodi Iran = Iran Iraq = Irak iron = eru, hero, heru, strika iron clothes = strika irony = ironia island = isla Israel = Israel issue = editá, proklamá it = e Italian = italiano Italy = Italia itch = grawatá, kishikí, grawatamento, grawatamentu, grawatashi, kishikishi its = nan, su itself = mes ivory = ivor, márfil jail = piskalat, prison, prizon, prizòn jam = marmelada, mermelada Jamaica = Hamaika January = yanuari, yanüari Japan = Hapon Japanese = hapones Java = Yava jaw = kakumbein jawbone = kakumbein jazz = djès jealous = yalurs, yalus Jehovah = Yehova Jerusalem = Yerusalèm jest = chansa Jesus = Hesus Jesus Christ = Hesukristo, Hesuktristu Jew = hudiu jewel = hoya job = labor, obra, trabou, puesto join = kombiná, djòin joint = komun joke = chansa, broma, chasko, chiste journal = diario journalist = periodista journey = bia, biaha Jove = Yupiter joy = alegria jubilee = hubileo judge = husga, huzga, hues jug = pòchi juice = djus July = yüli jump = bula, salta, bulá, bulada, bulamento, bulamentu June = yüni Jupiter = Yupiter jury = hurado just = husto, hustu, djis, solamente, inmediatamente, mesora, umbé, umbes, hustamente just now = hustamente jute = yute Jutlander = yute keep = rasa, vigilá, konservá, opservá, cumpli, salba keep on = dura Kenya = Kenia key = yabi kidney = nir, riñon kill = mata kilo = kilo, kilogram kilometre = kilometer, kilometro kind = afabel, amabel, sorto kindness = afabilidat king = rei kingdom = reino kiss = kusinchi, sunchi kitchen = kushina klaxon = kacho, kachu knee = rudia knife = kuchiu, kuchú knot = konopá, kònòpi know = konosé, sa, sabi know how = sa, sabi knowledge = konosemento, konosementu Korea = Korea Korean = koreano laboratory = laboratorio laborer = obrero, trahadó labourer = obrero, trahadó lack = manko lad = chabalito, chabalitu ladder = trapi laddie = chabalito, chabalitu lady = dama, señora Lady Day = Anunsiashon lamb = lamchi, lanchi lame = koho, manká lamp = lampi lance = lansa land = pais, tera landscape = paisahe lane = hanchi language = abla, idioma, lenga large = grandi larva = larva lass = chek, mucha mohé last = dura, delaster, último lasting = durabel late = laat, lat Latin = latino, latin laud = alabá, gaba laugh = hari laughter = harimento, harimentu lava = lava law = lei lawsuit = proseso lawyer = abogado lay down = buta, pone laziness = flohedat, flohera lazy = floho lead = chumbo, chumbu lleader = bòs, hef, lider leaf = blachi leaflet = foyeto lean = apoyá, respaldá, sostené, stet, len, lèn, delegá, flako, flaku leap = bula, salta, bulá, bulada, bulamento, bulamentu leap-year = aña bisiesto leather = kuero, kueru leave = sali, laga leek = konofló, konoflok left = robes leg = pia legal = legal legend = leyenda legible = lesabel lemon = lamunchi lemonade = limonada lend = fia length = largura lengthen = prolongá lens = lens leprosy = lepra less = menos lesson = lès let = laga, hür letter = karta, lèter lettuce = salada level = igual, pareu, horizòntal, nivel lever = hisa, subi liberal = liberal librarian = bibliotekario library = biblioteka lick = lek lie = gaña, mentira lie encamped = kampa life = bida lift = hisa, subi light = lus, debil, suak, lihé lighthouse = faro lightning = lamper, lampro like = kon, gusta likewise = tambe limb = miembro lime = kalki limit = frontera, limite line = fila, kareda, turno lineage = orígen, oríhen, prosedensia lineseed oil = linolio linguistic = lingwístiko lion = leon lip = lep liqueur = likùr liquid = líkido liquidate = mata list = leishi, leshi, lista listen = scucha liter = liter, litro literature = literatura litre = liter, litro little = chikí, chikito, chikitu live = biba liver = higra, igra live to see = experimentá living-room = hadrei lizard = lagadishi load = karga loaf = pan loan = fia lobster = kref local = lokal location = logá locust = dalakochi lofty = altu, halto, haltu logic = lógika logical = lógiko long = largu long for = anhelá longing = anhelo look = aspekto, ata, wak, weita, weta, mirada look after = vigilá look at = wak, weita, weta look for = buska, rista looking-glass = spil lord = kabayero, mener, señor lorry = camion lose = perdè loss = pérdida lottery = loteria lounge = sal, sala louse = pieu love = ke, kiè, kier, amor, stimashon, kariño lovely = agradabel, bunita, kiut, stimá lover = amante low = baho lower part of the body = abdómen luck = destino, chèns luggage = ekipahe lukewarm = lou, tibia lunacy = lokura lunch = almuerso lung = pulmon lust = pashon luxurious = luhoso lyceum = liseo lyric = teksto machine = mashin mackerel = makré, makrel mad = loko madam = dama, señora madness = lokura maestro = maestro magazine = korant, revista magic = mágiko magician = tovenar magnet = magnet magnetic = magnétiko magnetism = magnetismo maid = kriá mail = pòst mainland = kontinente maintain = argumentá, konservá maize = mainshi major = mayor majority = mayoria make = hasi make a contract = kontratá make a mistake = kiboká, kibuká make an offer of = ofrecé make a note = nota make clean = limpia, purifiká make love = kohe, koi make-up = méikep make up = rushi, méikep make use of = usa, uza malaria = malaria male cook = kòki mam = mai, mama mammy = mai, mama man = tripulá, hende, hòmber manage = atministrá, stür management = atministrashon manager = atministradó, direktor mango = mango mankind = humanidat manner = manera, moda, modo mantle = mantel manufacture = fabriká manure = mèst manuscript = manuskripto map = mapa, karchi, karta marble = marmer march = camna, cana margarine = margarina marijuana = mariwana mark = marca, seña, señal market = bazar, merkado, marshe, plasa marketplace = marshe, plasa marmelade = marmelada, mermelada marry = kasa Mars = Mars martyr = mártir marvel = asombrá marvel at = asombrá mask = antifas, maskarada mass = monton, multitut, misa massage = masashi massive = masif mast = mast, master master = doktorandus, maestro match = lusafè, suafel, suaflo mathematical = matemátiko mathematician = matemátiko mathematics = matemátika matter = afèr, asuntu, kaso, kestion, kos, materia mattress = kolchon, matras mature = berdè, echu, hecho, hechu Maundy Thursday = Huebes santu maybe = kisas, podisé, talbes mayhap = kisas, podisé, talbes meager = delegá, flako, flaku, miserabel meal = ariña, hariña, komemento, komementu, kuminda mealies = mainshi mean = nifiká meaning = intenshon, nifikashon, sentido meanwhile = den esei, mientrastanto, mientrastantu measure = midi measurement = midí medicine = remedi meditate = meditá meet = kontra, topa melody = melodia melon = milon member = miembro member of parliament = parlamentario memory = memoria menace = amenasá, menasá mental = mental mention = menshoná, mensioná, menta menu = karchi, karta merchant = komersiante, negoshante mercury = kuek merit = mérito merry = alegre mess = papa message = mensahe metal = metal method = metodo metre = meter, metro metropolis = kapital Mexican = mèksikano Mexico = Mèksiko microbe = mikrobio microphone = mikrofon microscope = mikroskop middleclass citizen = ciudadanu Middle East = Medio-Oriente midget = enano midwife = partera, vrumun mile = mia milk = lechi, hala lechi millimetre = milimeter million = mion mind = mente, opservá mine = mina mineral = mineral mingle = meks, meskla minimum = mínimo minister = minister minority = minoria minute = minüt minutes = protokòl miracle = milager, milagro, mirakel, miraklo miraculous = milagroso mirror = spil miscarriage = aborto miscarry = faya, frakasá miserable = desastroso, malo, malu, tristu, pober, miserabel mistake = eror, fayo, fout, kibokashon, kibukashon Mister = mener, señor mitten = anskun, hanskun, wante mix = meks, meskla mobile = movibel mode = manera, moda, modo model = modelo moderate = moderá modern = moderno, modernu modernize = modernisá mold = beskein, beskem molecule = molekül mom = mai, mama moment = instante, momento, momentu mommy = mai, mama monastery = kombento, kombentu Monday = djaluna money = plaka, sèn monkey = makako, makaku monster = mònster mood = humor moon = luna moped = bròmer more = mas morning = amanesé, mainta, maishi, manita Moroccan = marokano Moroccan woman = marokano Morocco = Maroko mortgage = hipotek mosque = moskei mother = mama mother-in-law = suegra motion picture = pelíkula motive = motibu motor = motor motor car = outo motorcycle = motosaikel motorist = outomobilista motor road = outopista motorway = outopista mould = beskein, beskem mount = adaptá mountain = sero, seru mouse = raton moustache = bigoti, mustashi mouth = boka move = emoshoná, move, muf movement = moveshon, movishon movie = pelíkula movie theatre = cine moving = emoshonal Mr. = kabayero, mener, señor Mrs. = dama, señora much = muchu mud = chèpèchèpè, lebelebe, lèbèlèbè, lodo, pèchèpèchè, pòchòpòchò multiply = multipliká multitude = monton, multitut murder = asesiná murderer = asesino murk = skuridat muscle = múskolo museum = museo mush = papa mushroom = djipopo music = músika musical = musikal musician = músiko, tokadó must = mester mute = mudo, mudu mutiny = rebelion mutton = karni di karné my = mi mythology = mitologia nail = klaba, klabo, klabu, uña naked = sunú name = nòmber, nòmbro nameless = anónimo namesake = tokai narrate = conta nasty = feros, feroso, antipátiko, desagradabel, feu, mahos, mahoso, malo, malu, desonesto, baho nation = nashon, pueblo national = nashonal nationality = nashonalidat native = outóktono, indígena natural = natural naturally = naturalmente nature = karakter, naturalesa nausea = debòr, desgusto, disgusto, disgustu nauseous = abominabel navigation = nabegashon navy = marina nearby = aserka nearly = era, kasi neat = nèt, nèta necessary = nodi, nodo, nesesario necktie = dashi need = mesté, mester needle = angua, hangua needlewoman = kosedó, kosturerá negative = negativo negligent = deha negotiate = negoshá Negro = neger, negro neighbour = bisiña neighbourhood = bario neither = ni, ningun nephew = subrino nerve = nervio nervous = nervioso nest = neishi net = nèt, nèta neutral = neutral never = hamas, nunka new = nobo news = nobedat, notisia newspaper = korant, diario New Year's Day = Día di Aña Nobo Nicaragua = Nikaragua Nicaraguan = nikaragueño nice = agradabel, amabel, bon nickel = nikel nickname = beinam niece = subrina Nigeria = Nigeria Nigerian = nigeriano night = nochi nightmare = pesadía nine = nuebe nineteen = djesnuebe ninety = nobenta nip = aperitivo nitrogen = nitrógeno no = nò nobody = ningun node = kònòpi no doubt = indudablemente noise = babel, bagamunderia, beheit, bochincha, bòmbòshi, boroto, desòrden non-attendance = ousensia none = ningun nonsense = nònsèns no-one = ningun nor = ni norm = norma normal = normal north = nòrt Norway = Noruega Norwegian = noruechi nose = nanishi not = no notary = notario note = tíket, komentario, nota, anotashon, not notebook = skref, skreft noteworthy = notifikabel, riparabel nothing = nada notice = ripará notwithstanding = apesar nought = sero noun = sustantivo nourish = alimentá nourishment = alimento novel = nobo, novela novelty = nobedat, notisia November = novèmber now = awó, awor nowadays = awendía, awor nuclear = nuklear nucleus = nukleo nude = sunú number = konta, number numeral = number nun = sùr nurse = lidia, nùrs nursery school = bewarskol nut = nòt nuts = loko nutty = aromátiko nylon = nailen obedient = obedesido, obedesidu obey = obedesé object = koroto, kos, opheto obligation = deber observation = opservashon observe = opservá, cumpli obstacle = opstákulo obstetrician = partera, vrumun obtain = atkirí, haña, haya, optené obtainable = optenibel obviously = evidentemente occasion = be, bes occupation = fishi, ofishi, okupashon occupy = okupá occur = akontesé, sosodé occurence = akontesimientu ocean = osean o'clock = ora October = òktober oculist = okulista odd = strabagante, straño odor = holó, oló odour = holó, oló of = desde, di, dor offend = insultá, ofendé offer = ofrecé, presentá, proponé, proposishon offer up = ofrecé office = kantor, ofisina, puesto officer = amtenar official = ofisial, amtenar offset = distansha, distansia of use = adaptabel, adekuá, usabel oil = zeta okay = bon old = bieu old-fashioned = antiguo, antikuá, antikuado, antiwa old man = biehito old woman = biehita olive = aseituna, oleifi omnibus = bùs, konvoi on = desde, di, dor, den, na, pa medio di, riba, ariba on account of = a kousa di, debí na once more = atrobe, trobe one = un hende, un one hundred = shen onerous = pisá one thousand = mil onion = ciboyo only = djis, solamente, so only just = apenas on that account = pa esei, p'esei on the left = robes on the other side of = enfrente on the right = drechi on top = ariba open = habri 2. habrí opening = apertura openly = públikamente open up = habri opera = òpera operate = funshoná, operá operation = operashon operative = obrero, trahadó ophtalmologist = okulista opine = opiná opinion = huisio, opinion opium = opio opportunist = oportunista opportunity = akontesimientu opposed to = anti, kontra opposite = anti, kontra oppress = primi optimism = optimismo optimist = optimista option = alternativo or = o, òf orange = apelsina, apusina orange-coloured = oraño orchestra = orkesta ordain = destiná order = komandá, manda, pedido ordinarily = normalmente organism = organismo organize = organisá orient = orientá Oriental = oriental origin = orígen, oríhen, prosedensia original = original orphan = wérfano orthography = ortografia ostrich = abestrus other = otro other than = eksepshonalmente ought to = mester our = nos out = pafó, pafór, pafor outer = eksterno outfit = bistí, flus out of date = antiguo, antikuá, antikuado, antiwa outside = eksterno, pafó, pafór, pafor oval = oval over = ariba overall = total, enté, enter, henté, henter, hèntèr, tur overcoat = bachi, yas overground = aério overhead = aério, ariba over there = aya owe = debe owing to = a kousa di, debí na own = poseé, tin, tini, propio owner = doño, proprietario oxygen = zürstòf oyster = uster pace = paso pacifist = pasifista pack = empaketá, paketá package = empaketá, paketá packet = paki pad = blòki pagan = pagano paganism = paganismo page = blachi, página pail = èmer, hèmber, hèmchi pain = doló, dolór, due painful = doloroso paint = ferf painter = ferfdó, pintor painting = kuadro pair = duo, par pal = kompai, kompañero palace = palasio pale = blek palm = palma palmtree = palma pamphlet = foyeto 2. pamfleta Panama = Panamá panties = djòki, karson di abou, karsonsio pants = karson, karson largo, karson largu, kashon, kashon largo papaw = papaya papaya = papaya paper = dokumento, papel paperback = foyeto paper-basket = prùlebak paprika = promenton, promèntòn parachute = parashüt paradise = paradiso paraffin-oil = petroleo, zeta paragraph = paragraf Paraguay = Paraguai parallel = paralèl paralyse = paralisá parasite = parasit parcel = paki pardon = pordoná, piedat, pordon parent = ruman parenthesis = kram parents = mayónan, mayórnan parents-in-law = suegronan, suegrunan parish = parokia park = parker, stashoná, park, parki parliament = parlamento parlour = sal, sala parrot = papagai part = parti, ròl partially = parsialmente participate = partisipá particular = apart, espesial, speshal, spesial partly = parsialmente party = fiesta, partida, partido pass away = fayesé, muri passenger = pasahero passer-by = transeunte passion = pashon passionate = pashonal passport = pasport pastor = domi pate = kabes patience = parenshi patient = enfermo, pashènt patrol = patruyá pavement = alsera, asera, stupi, tròtuar paw = pia pawn = sòldá pay = paga payment = pago peace = pas peacock = pòwis pear = per, pera pearl = perla peculiar = strabagante, straño pedal = pedal peel = kaska, pela peg = aperitivo pelican = pelikan pen = pen pencil = pòtlot penetrate = penetrá penicillin = penisilin peninsula = península penis = kolochi, patin pen-knife = sambèchi penny = dòsplaka Pentecost = Pentekòste people = pueblo pepper = peper per = den, na perchance = kisas, podisé, talbes perfect = perfekto perform = aparesé, drenta, hasi, cumpli, presentá perfume = perfumá, perfume perhaps = kisas, podisé, talbes peril = peliger, peligro period = periodo, punto periodical = korant, revista permanent = konstante permission = permiso permit = permití persecute = persiguí persecution = persekushon persevere = persistí Persia = Iran persist = persistí person = persona personal = personal, propio personality = karakter perspective = perspektiva perspiration = sodó, transpirashon persuade = konvensé Peru = Perú Peruvian = peruano pessimism = pesimismo pessimist = pesimista petrol = gasolin petroleum = petroleo, zeta phantom = beako, fantasma, spirito, spiritu, zumbi pharmaceutical = remedi phase = fase phenomenon = fenómeno Philippine Islands = Filipina Philippines = Filipina philosopher = filósofo philosophize = filosofiá philosophy = filosofia phonetic = fonétiko phonetics = fonétika phonograph = pikòp, tokadisko phosphorus = fòsfòr photograph = foto photographer = fotógrafo photography = fotografia photoprint = fotokopia physical = físiko physician = dòkter, dòkto physicist = físiko physics = físika pianist = pianista piano = piano pick out = eligí, eskohé, kis, skohe pick up = kolektá picnic = piknik picture = figura 2. kuadro pie = bolo, tèrt piece = parti piece of furniture = mueble piece of music = piesa pig = hochi, kochino, porko pigeon = palomba, paloma, palombra pigeonhole = vak pile = monton pile up = akumulá pill = pilder, pildo, píldora pilot = pilot pinch = kinipí pineapple = anasa pink = klavel, ros pioneer = pionero pious = deboto, religioso pipe = pipa pirate = pirata pitch black = djuku pity = duele, kompashon, kondolensia, piedat place = adaptá, logá, buta, pone plain = kla plait = flèktu, vlèkt, vlèktu plan = intenshon, proyekto plane = airoplano, avion planet = planeta plank = bòrchi plant = planchi, planta plaster of Paris = geps plate = plato, tayó platform = waf, podium, programa platinum = platina platter = plato plausible = kreibel play = hunga, komedia plea = argumento pleasant = agradabel pleased = kontento, kontentu pleasure = bich, delisia, prèt plenty = abundansha, abundansia plot = kòmplòt plough = ara, plug plug = sparplùk plug in = konektá plum = preimu, prùim plunder = roba plunge = sambuyá pocket = sacu podium = podium poem = poesia poet = poeta point = punto point out = munstra, mustra poise = zoya poison = venená, veneno, venenu poisonous = venenoso Poland = Polonia pole = palo, palu, bara policeman = polis policy = polítika polish = pòlesh, pòlshi polite = galante, gentil politeness = gentilesa politician = polítiko politics = polítika pool = djòin, pul, zuèmpul poor = malo, malu, pober popular = popular population = populashon porch = veranda pork = carni' porco pornography = pòrno, pòrnografia port = haf portable = pòrtebel portal = drentada, entrada, porta portrait = portrèt, potrèt Portugal = Portugal Portuguese = portugues position = posishon positive = positivo positively = definitivamente possess = poseé, tin, tini possession = propiedat possibility = oportunidat, posibilidat possible = posibel possibly = kisas, podisé, talbes post = palo, palu, puesto, pòst postage stamp = stampia postcard = pòstkart postman = brievenbesteller, pòsterei post office = pòstkantor postpone = aplasá postulate = eksigí, eksihí pot = pòchi potato = batata pound = liber pour = basha pour out = drama poverty = pobresa powder = pòlbu, pòlvo power = poder, potensia powerful = poderoso, potente practical = práktiko practice = adaptá, apliká, ehersisto, praktiká, práctica praise = alabá, gaba, alabansa, gabamento, gabamentu prawn = kabaron pray = resa prayer = orashon preach = prediká preacher = predikant precipice = abismo, precipicio precise = nèt, nèta, presis precision = presishon precize = nèt, nèta prefer = preferá prefix = prefiho pregnant = dek, ku bariga, ku barika, na estado, priñá prejudice = prehuisio premium = premio preparation = preparashon prepare = prepará preposition = preposishon presence = presensia present = aktual, opsekio, regaldo, presentá, presente presentation = presentashon, proposishon present-day = aktual presentiment = presentimentu present with = presentá preserve = konservá preside = presidiá president = presidente press = primi presume = ideá pretext = preteksto pretty = amabel, bunita, nèchi prevent = impidí, prevení previously = antes, dilanti previous to = antes cu, promer cu price = preis pricey = kostoso pride = orguyo primitive = primitivo princess = prensès, prinsesa principle = prinsipio print = imprimi, imprenta printed matter = imprenta prison = piskalat, prison, prizon, prizòn private = privá privilege = privilegio prize = premio probably = probablemente problem = labatiba, problema procedure = prosedimento proceed with = kontinuá process = prosedimento proclaim = proklamá proclamation = deklarashon, proklamashon, publikashon produce = produsí, realisá product = produkto production = produkshon profess = konfesá, rekonosé profession = profeshon professor = profesor profit = ganashi profound = profundo programme = programá, programa progress = mehorashon, progresá, progreso prohibit = prohibí, taha project = proyektá, proyekto projector = proyèktòr prologue = prólogo promise = primintí, promesa pronounce = pronunshá, pronunsiá proof = preba, proba, prueba propaganda = propaganda property = kalidat, propiedat prophet = profeta proposal = proposishon propose = proponé prosecute = persiguí prostitute = mohé di bida prostitution = prostitushon protect = protehá protection = protekshon protein = proteina protest = protestá Protestant = protestant protocol = protokòl proud = orguyoso, tribí prove = preba, proba proverb = proverbio provided that = en caso cu, si province = provinsia provisional = temporal psalm = psalm pub = shap public = públiko publication = publikashon publicity = propaganda publicize = propagá publish = editá, publiká publisher = editor pudding = pudin pull = hala, trèk pulley = katròl pulse = pòls pump = pòmp pumpkin = pampuna punish = kastigá punishment = kastigo, kastigu puppet = pòpchi purchase = kumpra, kompra purchaser = kumpradó pure = limpi, puro, puru purge = limpia, purifiká purity = limpiesa, puresa purple = püs purpose = meta purse = pòtmòni pursue = persiguí pursuit = persekushon pus = pus push = pusha, stot, gòlpi, pushá pussy = blònchi, doshi, tonto put = buta, pone put down = buta, pone put on = aktivá put on the stage = presentá putrefy = putri put up = adaptá put up with = sufri, soportá, tolerá puzzle = charada, misterio, pùzel, konfundí pyjamas = pidjama pyramid = piramida Pyrenees = Pirineo quadrangle = virhuk qualification = kualifikashon qualify = kualifiká quality = kalidat quantity = kantidat quarrel = pleita, helengue, pleito, pleitu, tròbel quarter = bario quash = abortá, destrosá, destruí quay = waf queen = reina question = pregunta quick = rápido quickly = rápidamente quicksilver = kuek quinine = kinina quite = basta, bastante, altamente, hopi, marsha, mashá quiver = trel quotation mark = komia quote = komia rabbit = konènchi, koneu race = rasa radical = radikal radio = radio radius = rayo raffle = loteria rain = yobe rainy season = tempu di awaceru raise = rasa, eduká, hisa, subi raise the alarm = alarmá rake = haladó, harka rand = rant random = aksidental rank = grado, fila, kareda, turno rapid = rápido rat = djaka rate = grado, balorá, balotá, baluá, kalkulá, taksa, takser rather = krenchi, poko, basta, bastante raw = krudo, kurú ray = rayo, strepi razor = blet, nabaha reach = alkansá react = reakshoná reaction = reakshon read = lesa reader = lesado ready = kla real = efektivo realist = realista reality = berdá, berdat realize = kèch, komprendé, komprondé really = realmente rear = rasa reason = causa, motibu reasonable = moderá rebate = rebaha rebel = rebelde rebellion = rebelion rebuke = desaprobá, reprochá recall = rekordá recapture = rekonkistá receipt = recibu receive = akseptá, aseptá, akohé, haña, haya recent = fresku recite = deklamá recognizable = rekonosibel recognize = rekonosé recollect = rekordá recollection = memoria recommend = consehá, rekomendá recommendation = rekomendashon record = disko, registrá, regester record-player = pikòp, tokadisko records = argif rector = rèktòr red = kòrá Red Indian = indjan reed = kabana reek = hole, ole re-elect = reeligí refine = rafiná refined = delikado, delikadu reform = reformá refrigerator = frishidèr refuse = nenga regal = real regard = konsiderá, wak, weita, weta register = registrá, regester, consehá, rekomendá regret = deplorá, lamentá regrettable = deplorabel, lamentabel regrettably = lamentablemente, lástimamente regular = regular regularly = regularmente regulation = regla reign of terror = teror reject = nenga relate = conta relative = miembro di famía, relativo release = laga, libra religion = religion religious = religioso remain = resta, keda remainder = resto, restu remark = observacion remarkable = notifikabel, riparabel remember = rekordá remit = anulá, kanselá remote = leu rendezvous = deit renown = distinshon, gloria rent = hür rental = hür renter = hürdó rent out = hür repair = drecha repeat = ripití replace = remplasá, substituí replete = pestá reply = kontestá, rospondé 2. kontesta, kontestashon, rospondi report = informá, komuniká repose = deskansá, deskanso represent = representá representation = figura representative = representante reproach = reprochá, reproche reproduction = reprodukshon reprove = reprochá republic = repúblika republican = republikano request = suplicá require = mesté, mester, eksigí, eksihí rescue = salba research = investigá resemble = liga, parse reservoir = kònchi residence = kas resign = abdiká resist = resistí, risistí respect = respetá, rèspèt respiration = aliento respond = reakshoná, kontestá, rospondé responsible = responsabel rest = resto, restu, deskansá, deskanso restaurant = restorant restrain = goberná, reina restrict = limitá result = resultado resumé = resúmen return = debolbé, bolbe, regresá, regreso reveal = publiká revenge = revancha revolt = rebelion revolution = revolushon revolver = revòlver revue = revista reward = rekompensá, rekompensa rheumatism = rematismo rhyme = reim rhythm = ritmo rhythmic = rítmiko rib = repchi rice = aros rich = riko, riku riddle = charada, misterio, pùzel ridiculous = ridíkulo rifle = skopèt right = korekto, rason right away = inmediatamente, mesora, umbé, umbes righteous = husto, hustu right now = inmediatamente, mesora, umbé, umbes rigid = steif rigour = severidat rim = rant ring = renchi ripe = berdè, echu, hecho, hechu ripen = hecha risk = riska, rísiko rival = rival river = riu road = kaminda, karetera roast = rosto, rosti, tost rob = roba robe = bistí, shimí, shimis rock = baranka rod = bara rogue = desgrasiado, desgrasiadu, kanaya role = ròl rôle = ròl roll = ròl Roman = novela Romania = Rumania Romanian = rumano romantic = romántiko Rome = Roma roof = dak room = kuarto, kuartu rooster = gai root = rais rope = kabuya, liña rose = rosa, roza rostrum = tribuna rot = putri rough = krudo round = rondó, rònt rouse = stimulá route = kaminda, karetera routine = rutina row = rema, fila, kareda, turno royal = real rub = frega rubber = rùber, kondon, kòndòn ruby = rubí rudder = stür rude = grosero rudiments = alfabèt ruin = ruiná rule = goberná, reina, regla ruler = liñal, linial, gobernadó, gobernador rum = ròm Rumanian = rumano rumor = rumor rumour = rumor rump = kul run = funshoná, huimento, huimentu, kore run across = raka run away = hui run for election = solicitá run up = hisa, isa Russia = Rusia Russian = ruso rust = frusa, frustia, frus, frusto Sabbath = djasabra sack = tas sacred = dibino, sagrado, santo, santu sacrifice = ofrecé sad = tristu sadism = sadismo sadist = sadista sadness = disgustu, ferdrit safety = seguridat safety-pin = frèkè, prèkè safety pin = frèkè, prèkè sagacious = inteligente Sahara = Sahara sail = zeilo, zeilu sailor = marinero, nabegante salad = salada salary = ganamentu, salario, sueldo sales activity = merkado salesman = bendedó saleswoman = bendedora saliva = baba salivate = baba sallow = blek salmon = salmou salon = sal, sala salt = sala, salga, salo, salu salt water = awasá salty = salu salute = kumindá, saludá sample = muestra sand = santo, santu sandal = sandalia sandbank = klef, ref sandwich = sèntuich sap = djus sarcasm = sarkasmo Sassenach = ingles satellite = satelit satisfied = kontento, kontentu Saturday = djasabra Saturn = saturno sauce = sous saucer = skotter sausage = wòrs, wòrst savage = brabu save = salba saw = za, zag saxophone = saksofon say = bisa say goodbye = despedí, dispidí say goodbye to = despedí, dispidí say yes = afirmá scales = balansa scarcely = apenas scatter = basha scene = esena scenery = paisahe scent = holó, oló scheme = proyekto school = skol scold = reprochá scorpion = alakran, lakran, skòrpion scratch = huña scream = gritu screen = pantaya screw = hunga, kohe, koi, kue, limpia, skruf screwdriver = skrufdrai scuffle = bataya, bringamentu, pelea, peleya sculptor = eskultor sea = lamá, laman seamstress = kosedó, kosturerá seaside = kosta season = temporada secret = misterio, sekreto, sekretu secretary = sekretaria, sekretario section = vak security = seguridat see = kontra, topa, mira, bishitá, sòru seek = buska, rista seem = parce seemingly = aparentemente seize = kohe, koi self = mes selfinterest = egoismo selfishness = egoismo sell = bende sender = afzènder sensation = heful, sentimento, sentimentu sense = sinti sentence = frase, sentido, zin, kondená separate = apart, apartá, separá, dividí sepia = sekat September = sèptèmber serenade = serenata series = seri serious = grave, importante, serio sermon = predikashi servant = kriá serve = sirbi set = aparato, grupo, kuadria, seri set straight = desapuntá, desepshoná, desilushoná settlement = kolonia seven = shete seventeen = djeshete seventy = setenta several times = akaso, tin bia severity = severidat sew = kose sewer = riol sex = sèks sexual = seksual shack = barak shade = sombra shadow = sombra shame = bergwensa shampoo = shampu, zjampo shanty = barak shape = fasun, forma share = sher, dividí, partisipá, parti shark = tribon shave = feita shawl = shal she = e shear = corta shed = barak, basha sheep = karné sheet = blachi, laker, laker di kama she-goat = cabritu shell = kokolishi, kaska, pela shelling = bombardeo shine = bria, brilia ship = bapor shirt = kamisa shiver = trel shoe = sapato, sapatu shoe-lace = veter, feter shoemaker = sapaté shop = tienda shore = kanto, kantu, kosta short = corticu shortage = manko shortcoming = manko shorten = abreviá shorthand = stenografia shortness of breath = asma short pants = karson, karson kòrtiko, karson kòrtiku shorts = karson, karson kòrtiko, karson kòrtiku should = mester shoulder = skouder shout = grita, grito, gritu show = munstra, mustra shower = ducha, dush shuffle = meks, meskla shut = cera sibling = ruman sick = malu side = banda, kanchi, partida, partido sideboard = kashi sideline = hòbi sidewalk = alsera, asera, stupi, tròtuar sieve = koladó, sefta, seftu, tefi sift = kola, sefta, skuri sight = aspekto, bista sign = preba, proba, prueba, seña, señal, firma signal = seña, señal signature = firma signify = nifiká sill = drèmpi silver = plata sin = piká since = desde, di, dor, komo, komokiera, pasó, pasobra sing = kanta singer = kantante sink = zink sir = mener, señor sister = ruman, ruman mohé, ruman muhé sister-in-law = kuñá sit = brui sitting-room = hadrei, sal, sala situation = situacion six = seis sixteen = djeseis sixty = sesenta sizable = konsiderabel size = tamaño, grandura skillful = hèndi skimpy = delegá, flako, flaku skin = kuero, kueru skinny = delegá, flako, flaku skirt = saya sky = shelo, shelu slaughterhouse = abatuar, matansia slave = katibo, katibu slay = mata sleep = drumi sleeve = manga slender = delegá, flako, flaku slice = corta slim = delegá, flako, flaku slime = chèpèchèpè, lebelebe, lèbèlèbè, lodo, pèchèpèchè, pòchòpòchò slipper = slòf sly = bispou, djispou small = chikí, chikito, chikitu small room = kámara smart = bispou, djispou smell = hole, ole smile = sonreí, sonrisa smoke = huma smuggler = kontrabandista snack = almuerso snare = trampa sneeze = nister, nistro snifter = aperitivo snore = ronka snorter = aperitivo snow = sneu sso = p, asina soap = habon sober = burachi sobriquet = beinam soccer = futbòl social = soshal, sosial socialism = soshalismo, sosialismo socialist = soshalista, sosialisto society = klup, sociedad sociologist = sosiólogo sociology = sosiologia sock = mea, meña, meya sofa = sofa soft = dushi, moli, suabe soften up = molia soil = susha, tera soiled = fis, sushi soldier = sòldá sole = so solely = djis, solamente solicitor = abogado solitary = so so long = asta la vista solution = solushon solve = solushoná somber = tristu some = un hende, algun somebody = un hende someone = un hende some one = un hende something = algu, un cos something new = nobedat, notisia sometimes = akaso, tin bia son = yiu homber song = kansion soon = pronto sorcerer = tovenar sorcery = bruheria, magia sorrow = disgustu, ferdrit sort = sorto so that = pa soul = alma sound = zona, zonido, zonidu sound the alarm = alarmá soup = sòpi sour = ásido source = fuente south = sur, zuid South Africa = Sur-Afrika sow = sembra spade = koba Spain = Spaña Spaniard = spañó Spanish = spañó Spanish language = spañó spare time = fakansi, vakashon spark = chispa spark plug = sparplùk speak = papia speaker's platform = tribuna spear = lansa special = apart, espesial, speshal, spesial specialist = baké, bakiá, bakianu speciality = vak specific = spesífiko specimen = muestra spectacles = brel, brel di bista speechless = mudo, mudu speedy = rápido sperm = djus, speshi spider = araña, haraña spiderweb = spenderá spinach = spinazi spinster = soltera spiral = spiral spirit = spiritu, ánimo sponger = parasit spoon = kuchara sport = deporte spot = logá, punto spring = fuente, fer, sprin, bula, salta spy = spioná, spion square = firkant, kuadrá, kuadrat square decametre = grupo, kuadria squash = pampuna squeeze = primi stable = stabil stack = akumulá stage = etapa, fase, stashon staid = serio staircase = trapi stairs = trapi stake = palo, palu stallion = cabai machu stamp = stampia stanchion = palo, palu standard = norma staple = kram star = strea, streya start = aktivá, inisiá, kuminsá, cuminsá, cuminsamentu state = deklará statement = deklarashon statement of policy = programa station = stashon statistics = statistik statue = estatua stay = estadía, keda stay on = resta stay over = keda steak = bifstek, bistek steal = hòrta, roba steam = damp steamship = bapor steel = stal steer = stür stenography = stenografia step = paso sterile = steril sterness = severidat stewardess = stiwardès stick = baston, bastòn, palu, takon, takòn, leim stiff = steif still = aínda stimulate = stimulá stipulation = kondishon stir = emoshoná, ánimo stir up = stimulá stock = stòk stocking = mea, meña, meya stomach = stoma stone = pieda, piedra stop = para, stòp, stashon storage battery = bateria store = tienda storey = piso storm = skual story = piso, historia straightedge = liñal, linial strange = strañu, strabagante, straño stranger = strañero strangle = choka stream = roi street = kaya streetcar = trèm strength = forsa, fortalesa stress = aksènt stretcher = brankar stride = paso strike = bati, dal, gòlpi, imponé, straik, welga, wèlga, raka string = kabuya, liña strip = bant, strepi stripe = strepi stroke = karisiá strong = duru, fuerte, sterki strongly = fuertemente structure = struktura struggle = bringa, bataya, bringamentu, pelea, peleya, lucha student = studiante study = estudio, studia stupid = bobo, bubè, chambòn, sokete sty = chiké style = estilo subscriber = abonado subscription = abono substantive = sustantivo substitute = remplasá, substituí subterfuge = triki succeed = logra success = èksito such = asina such a = kon such as = kon suck = chupa sudden = abrupta suddenly = direpiente, direpientemente suffer = sufri sufficient = sufisiente sufficiently = basta, bastante suffix = sufiho sugar = suku suggest = indiká, proponé suit = bistí, flus suitable = adaptabel, adekuá, usabel suitcase = falis summarize = resumí summery = resúmen summon = yama sun = solo Sunday = djadomingo, djadumingu sunflower = zòneblum sun-glasses = brel di solo superstition = superstishon superstitious = supersticioso supervise = chèk, kontrolá supply = entregá support = apoyá, respaldá, sostené, stet supporter = miembro suppose = ideá sure = sigur surface = superficie surgical operation = operashon Surinam = Sürnam Surinamese = sürnam surmise = ideá surname = fam surpass = bit, superá surprise = asombro, sorprendé, sorpresá, sùrprais suspect = deskonfiá, sospechá suspicion = deskonfiansa, sospecho sustain = apoyá, respaldá, sostené, stet sustained = konstante swallow = souchi swear = hura sweat = transpirá, sodó, transpirashon sweep = bari sweet = dushi swell = hincha swift = rápido swiftly = rápidamente swim = landa, landra swimming-bath = pul, zuèmpul swimming-pool = pul, zuèmpul swimming trunks = batbruk, zuèmbruk swindle = desengaño, engaño swine = hochi, kochino, porko Swiss = suiso Switzerland = Suisa swoon = desmañá swotch on = aktivá syrup = stropi table = tabèl, mesa tablet = tabèl tabulation = tabèl tactic = táktika tactics = táktika tail = rabo, rabu tailor = sastre take = akseptá, aseptá, okupá take action = aktua take an interest = interesá take apart = demontá, desarmá take away = kita take care = sòru take in = akseptá, aseptá take into account = konsiderá take leave = despedí, dispidí take leave from = despedí, dispidí take note = konstatá take over = kumpra take part = partisipá taking = kompra taking over = kompra talent = talento talk = papia tall = altu, halto, haltu tame = manso, mansu tangle = babel, bochincha, desòrden, kaos tango = tango tap = kranchi tape = bant tardy = lat target = meta tart = ásido, bolo, tèrt taste = gusto, gustu, sabor tax = belasting taxi = taxi teach = instruí teacher = maestra, instruktor tear = lágrima teat = tete technics = téknika technique = téknika technology = teknologia telegram = telegram telephone = bèl, telefon, telefòn telescope = teleskop television = televishon tell = bisa, conta tell a lie = gaña temper = humor temperature = temperatura tempest = skual temple = tèmpel temporarily = temporalmente temporary = temporal ten = djes tenant = hürdó tender = dushi, presentá, proponé, proposishon tend to = lidia tennis = tènes tent = tènt term = término terminate = finalisá, kaba, terminá termite = komehein, komehèn terms = kondishon terrain = tereno terrible = feros, feroso, horibel, teribel territory = teritorio terror = teror terrorism = terorismo terrorist = terorista test = èksamen, investigashon, intentá, esfuerso, intento testament = tèstamènt testify = testiguá Teutonic = germániko text = teksto textile = tela thank = gradisí thankful = agradesidu, gradisido, gradisidu thankless = desagradesido, ingrato thanks = danki thank you = danki that = ki, kiko, ken, kende, kua, asina that way = asina the = e theatre = teater theatre play = komedia the day after tomorrow = otro mañan the day before yesterday = antayera theft = robo their = nan, su then = anto the Netherlands = Hulanda, Ulanda theologian = teólogo theology = teologia therapy = terapia there = ata, ei, aya there are = tin therefore = pa esei, p'esei there is = tin these days = awendía, awor the Vatican = Vatikano they = anan, nan thick = diki, gordo thickness = diki thief = hòrtadó, ladron thigh = bel, bèl thimble = vringud thin = delegá, flako, flaku thing = koroto, kos, opheto think = opiná, pensa think to oneself = meditá thirst = sede, sedu, set thirteen = djestres thirty = trinta this way = aki thorn = spiña, sumpiña thou = bo, abo, aboso though = anke, aunke, maske thought = pensamento, pensamentu thousand = mil thread = hilo, hilu, ilu threat = amenasa threaten = amenasá, menasá three = tres threshold = drèmpi throat = garganta throne = trono through = kompletamente, pa medio di, kla, a kousa di, debí na throw = benta, tira throw up = arohá, saka thrust = pusha, stot thumb = dùim thunder = bos, dònder Thursday = djaweps thus = asina ticket = tíket ticket-window = lokèt tie = dashi tiger = tiger, tigro tilde = tilde till = te tillage = agrikultura, kultivo timber = palo, palu time = be, bes, ora, tempo, tempu time off = fakansi, vakashon timid = miedoso tin = bleki tin can = bleki tin-opener = habridó di bleki tired = kansá, molestiá, morchá title = título to = na toad = dori toast = rosto, rosti, tost tobacco = tabako, tabaku today = awe together = hunto, huntu token = preba, proba, prueba, seña, señal tolerate = soportá, tolerá tomato = tomati tomorrow = mañan tone = tono tongue = abla, idioma, lenga tonsil = amandel too = tambe, muchu too much = muchu tooth = djente toothpick = tutpek topical = aktual topicality = aktualidat torch = antorcha, flameu torpedo = torpedo torture = tortura total = total touch = mishi touching = emoshonal tourism = turismo tourist = turista toward = na towards = na towel = sarbètè town = playa, stat tractor = traktor trade = komersio, fishi, ofishi, negoshá, komersio, negoshi tradition = tradishon traditional = tradishonal traffic = tráfiko tragedy = tragedia tragic = trágiko train = trein, tren tram = trèm tranquil = trankilo transform = transformá transgression = piká transistor = transester transitive = transitivo translate = tradusí translation = tradukshon transparant = transparante transport = transportá, transpòrt transporter = transportadó trap = trampa travel = bia, biaha treacherous = traidó treachery = traishon treasure = tesoro treat = kura, trata tree = palo, palu tremble = trel tressle = stal triangle = triángulo tribe = tribu trick = triki trickery = triki trifle = bagatèl trip = bia, biaha triple = tribel troop = tropa tropical = tropikal, trópiko trouble = labatiba, problema troupe = tropa trousers = karson, karson largo, karson largu, kashon, kashon largo truck = camion true = rason truly = realmente trumpet = trompet trunk = baúl, maleta trust = fe, konfia truth = berdá, berdat try = intentá T-shirt = tíshert tube = pipa, vèntil Tuesday = djamars tug = hala, trèk tummy = bariga, barika tuna = tunafesh tuna-fish = tunafesh tune = adaptá, melodia Tunisia = Tunesia tunnel = tùnel tunny = tunafesh Turk = turko turkey = kalakuna Turkish = turko turn = desviá, drai, fila, kareda, turno turn around = drai turn on = aktivá turn round = drai TV = televishon twelve = djesdos twenty = binti twig = rama twine = flèktu, vlèkt, vlèktu two = dos two hundred = doshen type = taip, tipo typewriter = taipraiter typhus = tífes typical = típiko typist = tipista udder = tete ugly = feu, mahos, mahoso ultimatum = ultimatum umbrella = paraplü unbearable = intolerabel uncle = omo, tío unclean = fis, sushi uncooked = kurú uncover = deskubrí under = bou di, abou di, den underneath = bou di, abou di, den underpants = djòki, karson di abou, karsonsio understand = kèch, komprendé, komprondé understandable = komprendibel undoubtedly = indudablemente unemployed = desempleá unemployment = desempleo unexpectedly = inesperadamente unfaithful = infiel unfortunately = lamentablemente, lástimamente, felismente, desafortunadamente ungrateful = desagradesido, ingrato unhappy = infelis uniform = unifòrm unintelligible = inkomprendibel union = union unique = úniko unite = kombiná United States of America = Merka unity = unidat universal = univèrsal universe = universo university = univèrsidat unknown = deskonosí unmarried woman = soltera unthankful = desagradesido, ingrato until = te upon = anti, kontra, riba, ariba upsilon = igrèk upstairs = ariba up-to-date = aktual urinate = oriná, pishi urine = orina Uruguay = Uruguai USA = Merka US citizen = merikano use = aplikashon, usa, uza, uso, uzo used to = gewon, hewon, komun, usual useful = útil useless = inútil usual = gewon, hewon, komun, usual, general usually = normalmente utilize = eksplotá vacation = fakansi, vakashon vacuum cleaner = stòfzùiger vagina = burako di tonto, buraku di tonto, vágina valiant = brio, wapu valise = falis value = baló, balor, kariño valve = vèntil vampire = vampir vanilla = vania vapor = damp vapour = damp varnish = fernis, vernis vase = vas vaseline = vaselin Vatican = Vatikano vegetable = berdura vehicle = vehíkulo veil = wal vein = ader, bena vend = bende Venezuela = Benesuela Venezuelan = benesolanu vengeance = revancha ventilator = fèn, vèn venture = riska Venus = Venus veranda = veranda verb = verbo verdict = sentensha, sentensia verify = chèk, kontrolá vermouth = vermut vertical = vertikal very = altamente, hopi, marsha, mashá very much = altamente, hopi, marsha, mashá very well = ekselentemente vessel = pòchi, vas, bapor veteran = veterano vibrate = vibra victim = víktima victory = viktoria Vienna = Viena Vietnam = Viètnam view = aspekto, bista, panorama, wak, weita, weta vigour = aktividat, forsa, fortalesa vile = baho villa = kinta, vila village = pueblo vinegar = binager violet = lila violin = fió viper = vibora virgin = bírgen, señorita, vírgen virility = hòmbresa virus = virus visa = visa visé = visa visible = visibel visit = bishitá vitamin = vitamina vocabulary = dikshonario voice = bos, boto, vos, voto void = bashí volcano = volkan Volt = volt volume = volüm voluntary = boluntariamente vomit = arohá, saka vote = bota, vota, bos, boto, vos, voto vowel = bokal, vokal voyage = bia, biaha wage = ganamentu, salario, sueldo wager = bèt, pusta wages = ganamentu, salario, sueldo waist = taya waistline = taya wait = spera, warda waiter = weiter, weter wait for = spera, warda wake = spierta wake up = spierta walk = camna, cana wall = muraya wallet = pòtmòni want = antoho, deseo, ke, kiè, kier war = guera warlock = tovenar warm = kordial, kayente warmth = kayente warn = avisá warrior = guerero wart = frèt wash = laba waste = dispidí, drispidí, malgastá watch = oloshi, wak, weita, weta watch over = vigilá water = awa water-melon = patia watt = watt wave = ola wax = was way = bisio, kostumber, kutumber, manera, moda, modo, kaminda, karetera way out = salida weak = debil, suak wealth = rikesa wealthy = riko, riku weather = tempu Wednesday = djarason week-end = wikènt weep = yora weight = peso well = bon, salú, saludabel well-known = konosí well-mannered = galante, gentil well-off = riko, riku wench = chek, mucha mohé west = oksidente western = oksidental wet = muhá, muha whale = bayena wharf = waf what = kí, kíko what a = kon what for = di cón, pakíko what kind of = kí what sort of = kí wheel = rim, wil wheeziness = asma wheezy = asmátiko when = ki aña, ki día, ki ora, ki tempu where = unda, na únda whereas = durante, miéntras where ... to = unda, na únda which = ken, kende, ki, kua while = durante, miéntras, tempo, tempu whilst = durante, miéntras whim = capricho whip = zuip whiskey = wiski whisky = wiski whisper = kuchikuchi white = blanko, blanku whither = unda, na únda Whitsunday = Pentekòste who = kén, kénde whole = enté, enter, henté, henter, hèntèr, tur whore = mohé di bida, mohen di bida, muhé di bida, puta why = di cón, pakíko widow = biuda widower = biudo width = anchura, hanchura wife = esposa, kasá wig = peluka wild = brabu will = tèstamènt, boluntat willingly = gustosamente willingness = boluntat win = gana wind = biento, bientu window = bentana, lokèt window-frame = kosein, kosèn wind up = hisa, isa wine = biña wing = ala win over = derotá, vense winter = invierno, tempu di friu wire = waya wireless = radio wish = deseá, antoho, deseo, ke, kiè, kier, boluntat with = ku, pa medio di within = den, na without = sin without a name = anónimo withstand = resistí, risistí with the exception of = eksepto with young = dek, ku bariga, ku barika, na estado, priñá witness = testigo, testigu, asistí, presensiá wizard = tovenar wolf = wòlf woman = mohé, muhé woman writer = autora, eskritora wonder = asombrá, asombro wonted = gewon, hewon, komun, usual wood = palo, palu woods = mondi wool = lana word = palabra work = funshoná, traha, labor, obra, trabou workbench = stal worker = obrero, trahadó work hard = puluwé working man = obrero, trahadó workman = obrero, trahadó work out = kalkulá, rek world = mundo, mundu worldwide = univèrsal worm = bichi worry = sòru worship = adorá, adorashon worshipper = adoradó worth = baló, balor, kariño wound = eridá, heridá, hùrt wrangle = pleita wrap up = empaketá, paketá wreathe = flèktu, vlèkt, vlèktu wreck = abortá wrench = yabi wrestle = lucha wretched = miserabel write = skirbi write down = nota writer = autora, eskritora, autor, eskritor Y = igrèk yacht = yate yard = yarda, curá yawn = hap ye = bo, abo, aboso year = aña yearly = anual yearn = anhelá yell = grita yellow = gel, hel yes = sí yesterday = ayera yet = aínda, ya yoga = yoga yoke = yugo yon = aya yonder = aya you = bo, abo, aboso young = hoben, yòn youngster = hoben, hobensito, hobensitu young woman = hobensita your = bo, boso youth = hubentut, hoben, hobensito, hobensitu Yugoslavia = Yugoslavia Yule = Pasko, Pasku Zambia = Zambia zeal = fervor Zealand = Zelandia zebra = zebra zero = sero zest = ánimo zinc = zim zipper = zip, ziper zodiac = zodiak zone = faha, zona zoo = hardin zoológiko zoology = zoologia
|